Izvor: Studio B, 30.Jun.2011, 15:41 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Izložba antičkih uljanih lampi u Konaku kneginje Ljubice
Izložba impozantne kolekcije uljanih svetiljki, nastalih od III veka pre nove ere do IV veka, koju poseduje Muzej grada Beograda,biće otvorena danas u Konaku kneginje Ljubice.
Direktor Muzeja grada Beograda Danica Jovović Prodanović je na konferenciji za novinare predstavila multidisciplinarni projekat na temu antičkih svetiljki koji je plod višegodišnjih istraživanja Slavice Krunić i tima stručnjaka, vezanih za antički Singidunum.
Pored izložbe koja će >> Pročitaj celu vest na sajtu Studio B << trajati sledeća tri meseca i dvojezičnog kataloga u okviru projekta, ista ekipa na čelu sa dr Krunić, izradila je monografiju, prvu ove vrste o antičkim svetiljkama u Singidunumu. U okviru četiri celine - tipologija lampi, religijski rituali, pogrebni običaji i proizvodnja i trgovina lampi - na izložbi će biti predstavljen istorijat razvoja i primene rasvetnih tela u antičkom Singidunumu.
Recenzent kataloga i monografije Ivana Popović iz Arheološkog instituta podsetila je da Biblija počinje Božijom odlukom da bude svetlo i da je ono prisutno u životu ljudi mnogo pre Svetog pisma jer su još u praistoriji osvetljavane pećine da bi se u 7. veku pre nove ere pojavile svetiljke bazirane na principu da je u keramičkoj posudi ulje u koje je zaronjen fitilj.
Postepeno su Rimljani usavršavali oblik nasleđen iz perioda helenizma dok nisu kreirali svetiljke kakve se javljaju i u Singidunumu odmah nakon osnivanja, početkom 1. veka. Rimske lampe su izrađivane serijski, objasnila je Popovićeva i dodala da je među njima bilo i pravih remek dela koja su oblikovali pravi umetnici.
Bogatstvo formi i dekoracija na svetiljkama može da se prati na primercima iz kolekcije Muzeja grada Beograda koja ima 600 artefakta nađenih prilikom arheoloških iskopavanja što omogućava precizno datovanje i daje pravu sliku o trgovačkim putevima preko kojih su svetiljke stizale iz drugih krajeva imperije.
Popovićeva je visoko ocenila monografiju kojom je obuhvaćeno blizu 500 svetiljki koje se mogu razvrstrati na 41 tip. Posebno je istakla iscrpnu ananlizu obrađenog materijala i preciznu tipologiju što je zahtevalo dugotrajan i mukotrpan rad autorke.
Krunićeva je ispričala da je na ideju za naziv projekta došla prilikom katalogizovanja svetiljki jer se među njima našla jedna sa natpisom "Recte illuminas", što se sa latinskog može prevesti kao ''dobro svetlim". Ona je upozorila da je u svetu pronađen veoma mali broj lampi sa ovakvom vrstom natpisa ali ovaj iz Singidunuma je u ovom formi za sada jedinstven i otkriva smisao za marketing u drevnom Rimu.
Autorka izložbe je prilikom stručnog vođenja novinara kroz izložbu skrenula pažnju na dve atraktivne prostorne rekonstrukcije - rimski hram posvećen bogu Mitri, otkriven u pećini ispod Kalemegdana, sa žrtvenikom i stakleni "sarkofag" sa grobnim prilozima kakvi su nađeni u okolini Beograda.
Ona je izdvojila centralni deo postavke sa vitrinama u kojima su eksponati podeljeni u nekoliko celina: tzv. "firma lampe" sa pečatima radionice ili majstora, figuralne lampe, kasnoantičke glazirane lampe, bronzane lampe i posebno izdvojeni najreprezentativniji nalazi.
.jpg)
