Izvor: Politika, 07.Mar.2008, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Dokumenta i zaposlenje – veliki problemi
Na osnovu ispitivanja povratnika iz Zapadne Evrope, među kojima je najviše Roma, najveći problem sa kojim se ovi ljudi nose jeste diskriminacija, nemogućnost nastavka školovanja i nalaženja posla
Rezultati istraživanja „Palilula – naša kuća” o problemima povratnika iz Zapadne Evrope predstavljeni su juče na okruglom stolu u organizaciji „Grupe 484”. Ovaj projekat obuhvatio je 62 osobe koje su se vratile na teritoriju opštine Palilula na >> Pročitaj celu vest na sajtu Politika << osnovu sporazuma o readmisiji, odnosno povratku onih koji su emigrirali u toku devedesetih godina, a na Zapadu nisu dobili status azilanata.
Tipičan povratnik je, prema rezultatima istraživanja, romske nacionalnosti između 30 i 40 godina, sa nezavršenom osnovnom školom. U inostranstvu je prosečno proveo oko deset godina, oženjen je i živi u višečlanoj porodici, nezaposlen je i ne prima nikakvu vrstu pomoći.
Pošto većinu povratnika čine Romi, njihov problem se na izvestan način preklapa sa manjinskim pitanjem u Srbiji. To komplikuje ionako lošu situaciju ove etničke zajednice u Srbiji, a posebno mladih ljudi. Njihova socijalizacija i integracija u zapadna društva prekinuta je iznenada.
U projektu „Palilula – naša kuća” 62,9 odsto ispitanika izjavilo je da je svoju decu školovalo u inostranstvu, dok je školovanje u Srbiji po povratku nastavilo samo 38,7 odsto njihove dece.
Poseban problem pojavljuje se ako je porodica vraćena u toku školske godine i u tim slučajevima deca, po pravilu, gube jedan razred.
Često se dešava da mališane u Srbiji, posle urađenih testova, prebacuju u niže razrede u odnosu na one koje su završili u inostranstvu jer nemaju potreban nivo znanja gradiva ili jezika.
Najdrastičniji slučaj je onemogućavanje upisa dece u škole zbog toga što nemaju lična dokumenta, što je na okruglom stolu i istaknuto. Čak 38,7 odsto ispitanika reklo je da im je neophodna pomoć prilikom vađenja ličnih dokumenata.
U Centru za socijalni rad Palilule kao jedan od problema povratnika navode nedostatak novca za prevod ličnih dokumenata i školskih diploma, a najčešće je reč o papirima iz Nemačke i Švajcarske.
Osobe koje su procesom readmisije vraćene u Srbiju u razgovoru sa predstavnicima „Grupe 484” navele su da se plaše odlaska u državne institucije kako bi obavile neki posao u vezi sa dokumentima, jer su službenici sa njima postupali grubo i neljubazno.
Mnogi povratnici koji su anketirani u studiji „Palilula – naša kuća” nisu pokazali volju da rade, iako su radno sposobni. Ovaj fenomen odbijanja neophodne pomoći, koju bi zaposlenje svakako donelo, može da se objasni takozvanim sindromom „kulture bede”.
Učesnici okruglog stola istakli su da je uzorak ispitanika, koji je odabran na Paliluli, samo mali deo populacije koja se nosi sa problemom readmisije. Prema procenama Saveta Evrope, iz zapadnih zemalja u Srbiju će biti vraćeno između 50.000 i 100.000 ljudi.
Dr Nataša Ljubomirović, jedna od učesnica skupa, upozorila je da je jedini način da se pomogne povratnicima koordinirana akcija svih nadležnih institucija i nevladinih organizacija.
D. Vukotić
[objavljeno: 08/03/2008.]
.jpg)
