Izvor: Večernje novosti, 07.Okt.2015, 19:00   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Vrelo čeka turiste

CARSKA palata na lokalitetu Vrelo kod Šarkamena, tridesetak kilometara od Negotina, sudeći po tome kako napreduju istraživanja, mogla bi da postane deo stalne arheološke turističke ponude Srbije, na kojoj joj je mesto već odavno. Jer, ovde je još 1996. godine pronađen set zlatnog nakita carice-majke Maksimina Daje, a iako se ovaj lokalitet i dalje istražuje, Vrelo godišnje poseti veliki broj turista. Mada je poznat po svom najvećem nalazu, setu zlatnog nakita neviđene lepote, Vrelo Šarkamen >> Pročitaj celu vest na sajtu Večernje novosti << ima još mnogo toga da ponudi posetiocima, ako se zanemari činjenica da do samog lokaliteta ne postoji asfaltiran put. Ovogodišnja istraživanja, koja Muzej Krajine u Negotinu sprovodi u saradnji sa Arheološkim institutom iz Beograda i Zavodom za zaštitu spomenika kulture iz Niša, bila su fokusirana na monumentalnu jugoistočnu kulu, kružne osnove, čiji je spoljašnji prečnik čak 16 metara. Ulaz u ovu kulu arheolozi predvođeni dr Sofijom Petković, višom naučnom saradnicom Arheološkog instituta i rukovodiocem projekta i Gordanom Janjićem, savetnikom Muzeja Krajine i koordinatorom projekta, otkrili su prošle godine. Karakterističan je po monumentalnom stepeništu, koje je jedinstveno u rimskom fortifikacionom graditeljstvu. Ekipa arheologa lane je otkrila i ostatke starijeg utvrđenja vile, koja je prethodila izgradnji carske rezidencije, a reč je o kuli kvadratne osnove sa delom istočnog i južnog bedema, ukomponovane u fortifikaciju palate. Ni ovogodišnja istraživanja nisu prošla bez jedinstvenih nalaza.FINANSIRANjE ISTRAŽIVANjA lokaliteta Vrelo Šarkamen sa 400.000 dinara finansira Ministarstvo kulture i informisanja Republike Srbije. Isto toliko dala je i lokalna samouprava, a istraživanja sopstvenim sredstvima finansira i Muzej Krajine. - Uz južni bedem, zapadno od ulaza u jugoistočnu kulu, otkriveno je postrojenje za snabdevanje vodom - vodotoranj, koji je imao zadatak da vodu doteklu akvaduktom u samu palatu pročisti i da je sprovede u utvrđenje - kaže dr Sofija Petković. - Mi pretpostavljamo da je voda dovođena baš sa lokacije Vrelo, po kojem i lokalitet nosi ime. To je jedan zanimljiv izvor, podzemni, jer je Vrelska reka delom ponornica, izvire iz jednog pećinskog podzemnog jezera. Verujemo da razlog izgradnje ovog vodovoda treba tražiti u njenim lekovitim svojstvima, koje su Rimljani veoma cenili, a s obzirom na to da je Maksimin Daja podigao rezidenciju u rodnom mestu, po uzoru na ostale tetrarhe, sigurno su mu bila poznata blagotvorna svojstva Vrelske vode. Ostali članovi arheološke ekipe, Branko Aleksić, apsolvent arheologije i Nikola Ivanković, apsolvent arhitekture, podsećaju da su očuvani vodotornjevi veoma retki. Samo u Srbiji su otkrivena dva, jedan u blizini palate Medijana cara Konstantina Velikog u Nišu i drugi na Caričinom gradu kod Lebana, koji je podigao car Justinijan prvi. - U ovogodišnjoj kampanji otkriveno je spoljašnje lice jugoistočne kule, njeni spojevi sa istočnim i južnim bedemom i njen središnji kontrafor, jedinstvene konstrukcije, a sve u cilju završetka konzervatorsko-restauratorskih radova na ovom objektu sledeće godine - ističe Gordan Janjić, koordinator projekta. Vodotoranj na VreluTokom narednih kampanja, istraživanja će, osim na jugoistočnoj kuli, biti fokusirana i na zapadnoj kapiji utvrđenja, a planirane su i njihove prezentacije, konzervatorsko-restauratorski radovi i što je najvažnije - izgradnja puta, parkinga, mokrog čvora i svega što bi ovoj carskoj palati i memorijalnom kompleksu omogućilo da postane pravi turistički biser ovog kraja. PUT PO rečima Nadice Vasić, zamenika predsednika Opštine Negotin, do kraja godine biće završen projekat izgradnje puta do lokaliteta, kojim će lokalna samouprava u saradnji sa partnerskim opštinama iz susednih država aplicirati za sredstva iz međunarodnih fondova.

Nastavak na Večernje novosti...