Izvor: RTS, 26.Okt.2014, 08:51 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Vremeplov (26. oktobar 2014)
Pri Matici srpskoj u Pešti, na današnji dan 1847. godine osnovan Muzej Vojvodine. Bivši monarh Irana šah Reza Pahlavi rođen 26. oktobra 1919. godine. Švedska kraljevska akademija 1961. godine odlčila da Ivi Andriću dodeli Nobelovu nagradu za književnost.
Iranski šah Mohamed Reza Pahlavi rođen je 26. oktobra 1919. godine. Bio je monarh Irana od 1941. do 1979. godine, kada je zbačen u pobuni islamista pod vođstvom ajatolaha Ruholaha Homeinija. Vladao je autokratski, >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << što je 1953. izazvalo ustavnu krizu. Tada je emigrirao, ne pristajući na nameru predsednika vlade i vođe Nacionalnog fronta Mohameda Mosadeka da suzi njegova vladarska prava, ali je posle samo desetak dana povratio vlast zahvaljujući intervenciji vojske organizovanoj uz snažnu podršku SAD. Posle njegovog zbacivanja u januaru 1979. monarhija je ukinuta, a u Iranu a uveden je ekskluzivno islamski režim.
Švedska kraljevska akademija donela je na današnji dan 1961. godine odluku da srpskom književniku Ivi Andriću dodeli Nobelovu nagradu za književnost, za delo "Na Drini ćuprija", kao i za sveukupan njegov književni rad. Andrić je time postao jedini Jugosloven dobitnik najprestižnije svetske nagrade za književno stvaralaštvo. Bilo je to veliko priznanje piscu, koji je romanima "Na Drini ćuprija", "Travnička hronika", "Prokleta avlija" i nizom drugih dela prikazao svetu dotad manje poznate ljude i sudbine s nemirnog balkanskog područja. Na vest o dodeli nagrade Ivo Andrić je izjavio: "Nobelovu nagradu" smatram kao izuzetno priznanje za celokupnu književnost moje zemlje". U najužem izboru, pored Andrića, bili su i engleski pisci Lorens Darel i Grem Grin, Amerikanac Džon Štajnbek i Italijan Alberto Moravija. Nagrada je Andriću dodeljena u Stokholmu 10. decembra 1961, u dvorani Koncertne palate Švedske kraljevske akademije.
1685. - Rođen Domeniko Skarlati, italijanski kompozitor (Napulj, 26. 10. 1685 - Madrid, 23. 07. 1757)
1759. - Rođen Žorž Žak Danton, francuski revolucionar (Arsi, 26. 10. 1759 - Pariz, 05. 04. 1794)
1764. - Umro Viljem Hogart, engleski slikar (London, 10. 11. 1697 - London, 26. 10. 1764)
1842. - Rođen Vasilije Vasiljevič Vereščagin, ruski slikar (Čerepovec, 26. 10. 1842 - Port Artur, 13. 04. 1904)
1847. - Pri Matici srpskoj u Pešti osnovana Srpska narodna zbirka Museum, danas Muzej Vojvodine
1863. - Osnivanjem Fudbalske asocijacije Engleske i donošenjem akta o fudbalskim pravilima - počela era modernog fudbala
1881. - "Obračun kod OK korala" - sukobili se Dok Holidej, Vajat i Virdil Erp sa braćom Klanton i Mekloveri, kradljivcima stoke i razbojnicima
1893. - Rođen Miloš Crnjanski, književnik, novinar i diplomata (Čongrad, 26. 10. 1893 - Beograd, 30. 11. 1977)
1911. - Proglašena Kineska Republika
1916. - Rođen Fransoa Miteran, francuski političar i državnik, predsednik Francuske (Žarnak, 26. 10. 1916 - Pariz, 08. 01. 1996)
1919. - Rođen Mohamed Reza Pahlavi, poslednji iranski šah (Teheran, 26. 10. 1919 - Kairo, 27. 07. 1980)
1930. - Rođen prof. dr Dragoljub Manojlović, šef Katedre za internu medicinu Medicinskog fakulteta u Beogradu, član Akademije medicinskih nauka Srpskog lekarskog društva (Ljubljana, 26. 10. 1930 - Beograd, 23. 03. 2008)
1934. - Rođen Milić Stanković - Milić od Mačve, slikar i književnik (Belotić Mačvanski, 26. 10. 1934 - Beograd, 08. 12. 2000)
1942. - Rođena Jelena Popović, slikar tekstila, modni kreator, član ULUPUDS-a (Beograd, 26. 10. 1942 - Beograd, 20. 01. 2010)
1946. - Osnovano "Gradsko preduzeće za prikazivanje filmova", 1954. godine promenilo ime u "Beograd film"
1947. - Rođena Hilari Rodam Klinton, američki političar, senator, državni sekretar SAD (Čikago, 26. 10. 1947)
1948. - Rođen Mario Rosi, dramaturg, novinar Radio Beograda (Beograd, 26. 10. 1948 - Beograd, 25. 08. 1992)
1949. - Rođen Zoran Slavnić-Moka, košarkaš i trener, selektor košarkaške reprezentacije Srbije (Beograd, 26. 10. 1949)
1952. - Rođen Lazar Ristovski, pozorišni, filmski i TV glumac, režiser i producent (Ravno Selo, 26. 10. 1952)
1956. - U Njujorku osnovana Međunarodna agencija za atomsku energiju (IAEA), dobitnik Nobelove nagrade za mir
1958. - Rođena Ksenija Janković, violončelistkinja (Niš, 26. 10. 1958)
1961. - Umro Milan Stojadinović, srpski političar, ekonomista, univerzitetski profesor, predsednik Vlade i ministar inostranih poslova Kraljevine Jugoslavije
1968. - Politikin zabavnik prvi put objavio papirne lutke "Cice" i njene "modne linije" u okviru rubrike "Cicin kutak", nazvanoj po novinarki Cici Milivojević
1972.- Umro ruski konstruktor aviona i helikoptera Igor Ivanovič Sikorski, jedan od najznačajnijih pionira avijacije. Konstruisao helikopter 1908. godine, a 1913. prvi izgradio avion sa više motora.
2000. - SRJ postala član Pakta za stabilnost Jugoistočne Evrope
2002. - Umro Nikola Čobeljić, ekonomista, profesor Ekonomskog fakulteta u Beogradu, urednik časopisa Ekonomist, akademik (Leskovac, 22. 04. 1912 - Beograd, 26. 10. 2002)
2011. - Umro Slobodan Nenin, filozof, novinar i urednik RTV Vojvodine, književnik (Subotica, 1950 - 26. 10. 2011)
2012. - Umro Branko D. Đurica, novinar Radio TV revije, glavni urednik "Ilustrovane politike"
(Banja Luka, 1934 - 26. 10. 2012)
.jpg)
