Jubilej "Njujork tajmsa"

"Njujork tajms", jedan od najuglednijih američkih listova, puni 160 godina, koje dočekuje kao najtiražniji lokalni list u SAD, a treći u državi.

Uprkos tome što je tiraž dnevnog izdanja 2009. godine prvi put pao ispod milion primeraka, i broji oko 900.000 primeraka dnevno, odnosno 1.350.000 za nedeljno izdanje, njegov veb-sajt je najposećeniji među američkim dnevnicima.

"Sivu damu", kako je nadimak "Tajmsa", najčešće smatraju liberalnim glasilom, ili barem naklonjenim liberalnim idejama.

Novinari "Tajmsa" osvojili su 106 Pulicerovih nagrada, što je rekord. Jedna od najpoznatijih priča koja je nagrađena tim prestižnim priznanjem je "Papiri Pentagona" iz 1971. godine.

Tada je list došao u posed tajnih dokumenata ministarstva odbrane sa detaljima političkog i vojnog angažmana SAD u Vijetnamu, koja između ostalog pokazuju da je američka vlada, suprotno javnim izjavama, planirano širila ratni angažman u jugoistočnoj Aziji.

Pošto je list odbio zahtev administracije u Vašingtonu da obustavi objavljivanje tekstova, dobio je i sudsku zabranu, ali je zatim Vrhovni sud presudio u korist "Tajmsa".

To se, u istoriji novinarstva, smatra važnom pobedom slobode govora. Tekstovi koje su objavljivali novinari "Tajmsa" povećali su nepoverenje u federalnu vladu, ali su i pridobili poverenje čitalaca kao list visokog kredibiliteta.

"Tajmsovi" rituali

Vlasnik lista je kompanija "Njujork tajms", na čelu sa Arturom Oks Salcbergerom, iz porodice koja je bila vlasnik lista od 1986.

Kad je osnovan bio je blizak republikancima, da bi već krajem 19. veka postao politički nezavisan.

Cena primerka bila je jedan cent na početku izlaženja, da bi sada dnevno izdanje bilo dva dolara, a nedeljom pet dolara. "Tajms" je jedan je od poslednjih američkih dnevnika koji prešao na fotografije u boji - tek 1997. godine.

Kao tradicionalno najjači medij u Njuorku, "Tajms" je sedište 1904. godine smestio na Brodvej, kod Sedme avenije. Taj kraj je od tada postao poznat kao Tajms skver.

Od tada datira novogodišnji "Tajmsov" ritual, gde se u minut pred ponoć sa vrha zgrade spušta sjajna kugla, čiji dolazak u podnožje označava početak Nove godine.

Poslednjih godina, tom događaju prisustvuje milion ljudi, a direktan prenos prate milioni gledalaca širom Sjedinjenih Država.

"Tajms" je prvi uveo i objavljivanje kratkih vesti na "pokretnoj traci" na zidu zgrade, što i danas postoji, iako kompanija "Njujork tajms" više nije za to zadužena.