Geotermalne vode su neiscrpne – gde su nalazišta i koliko ih koristimo

Geotermalnu energiju u Srbiji koristi oko 5.000 objekata. Isplativost se u Bogatiću već potvrdila. U svakoj grejnoj sezoni uštede od 100.000 do 150.000 evra, a za šest godina isplatiće se celokupna investicija.

"Cilj nam je da ovaj prirodni resurs, bogatstvo s kojim raspolažemo iskoristimo u druge svrhe. Pre svega tu mislim u razvoj privrede, banjski turizam, poljoprivrednu proizvodnju, ali i da ga u dogledno vreme stavimo na raspolaganje građanima, u smislu da i domaćinstvima ovde u centru Bogatića, preko hiljadu kuća i domaćinstava u dogledno vreme priključimo na toplovod", kaže Matija Milovanović, pomoćnik predsednika Opštine Bogatić.

Za razliku od fosilnih goriva koja se ne obnavljaju, geotermalne vode su neiscrpne. Mogu da traju milijardu godina.

"To su vode temperature preko 20 stepeni. Najperspektivnija područja su severni deo Vojvodine, uz granicu sa Rumunijom i Mađarskom, zatim Srem i Mačva. Mačva je posebno područje koje se ističe i jugoistočna Srbija, to je područje od Jošaničke banje, preko Kuršumlijske banje, Lukovske i Prolom banje", navodi dr Tanja Petrović Pantić, hidrogeolog Geološkog zavoda Srbije.

Koje su prednosti geotermalne energije

Glavna prednost geotermalne energije je lako korišćenje uz relativno jednostavnu i jeftinu tehnologiju. Današnja je ograničena na dubine bušenja do 10 kilometara.

"Ukupne, neke maksimalne količine vode na tom području Srbije se procenjuje na 1.200 litara u sekundi. A ako govorimo o ukupno instalisanim kapacitetima, odnosno snazi ona je 111 megavata termalnih, odnosno korišćenje energije oko 1.500 tona džula godišnje", dodaje Petrović Pantićeva.

U Vojvodini postoje i 62 veštačka geotermalna izvora, a južno od Save i Dunava još 48 bušotina. Vlasnik svih mineralnih i prirodnih resursa je država.

"Ona može preneti pravo istraživanja, odnosno pravo eksploatacije na privredno društvo ili fizička lica, zavisno od iskazanog interesa, ali u konačnici uvek je vlasnik država. Dakle, sve ono i kad kupimo mi neko imanje ili parcelu itd. naše je samo dubina nekog humusnog sloja 50, 60 centimetara, sve ispod toga nije naše, nego je državno. Tipične koncesije nema, plaćaju se takse i dozvole državi i u nekim sličajevima postoji plaćanje po utrošku energije koja se dobija iz podzemnih voda", objašnjava Dejan Milenić, profesor Rudarsko-geološkog fakulteta.

Geotermalna energija značajna je i za grejanje i za hlađenje. Smanjuje emisiju ugljen-dioksida i drugih zagađujućih štetnih gasova, koji se emituju kada se koristi fosilno gorivo. Ekološki efekti toga su podjednako važni koliko i finansijski.