Multimedijalna izložba o logoru u Jasenovcu posle Beograda stigla u Kruševac

Izložba se sastoji od pet celina, koje daju hronološki pregled. Od osnivanja Nezavisne Države Hrvatske sa osvrtom na zakonske odredbe i ustašku propagandu, formiranje logora, sudbine dece logoraša, stradanja Srba Jevreja i Roma, uništavanja tragova zločina, istraživanja u Donjoj Gradini. Pa do posleratnog bolnog traganja porodica za nestalim članovima, ubijenim u trećem po redu logoru po broju žrtava u Drugom svetskom ratu. Posle Aušvica i Treblinke.

"A što se tiče izvršenja i egzekucije i načina egzekucije nad nevinim narodom prevazilazi čak i Aušvic. I bio je jedini logor koji je bio van kontrole Trećeg Rajha, možda je zbog toga bio i najsuroviji. S obzirom da se ovde radi o srpskom narodu to nije zločin, genocid koji se tada desio to je genocid koji traje jer je napravljen zločin nad čitavim generacijama i nad čitavim potomcima tih generacija", smatra istoričar i direktor Narodnog Muzeja Kruševac Goran Vasić.

Na to nas iz grobnice podseća šestočlana porodica Bosanac, likvidirana 1942. godine. Svedoče fotografije 23.800 mališana dovedenih sa Kozare, od kojih je preko 20000 ubijeno. Predmet poglavnika u kome se navodi "Da sabirni i radni logor u Jasenovcu može primiti neograničen broj zatočenika".

Egzodus logora smrti izbeglo je 190 logoraša. Tačan broj žrtava još uvek nije utvrđen.

"Bojim se da je potrebno sistematsko istraživanje, dugotrajno da se to sve utvrdi. Ali suština je bila kao u Nemačkim logorima da se najpre ti zarobljenici i privedene osobe da se radno iskoriste onda da se ubiju. I najpre su bacani u reku Savu,  a potom s desne strane Save su pravljene velike grobnice kojih ima 105 otkrivenih i još 22 koje nisu čak ni probno istraživane gde je sahranjeno više od polovine ukupnih žrtava. Dakle preko 366.000 je sahranjeno samo u Donjoj Gradini", navodi recezent izložbe Drago Njegovan.

Posle Kruševca izložba će biti predstavljena novosadskoj publici, a potom u Subotici i Somboru.