Prokuplje je administrativni, privredni i kulturni centar istoimene opštine i Topličkog okruga.
Nalazi se u južnoj Srbiji, gde je srednji tok reke Toplice na nadmorskoj visini od 255m. Po poslednjem popisu koji datira iz 2002. godine broj stanovnika u opštini Prokuplje je bio 48.501 a Prokuplje je imalo 27.673 stanovnika. Od Prokuplja su izmešteni i nalaze se bliski gradovi Niš, Kuršumlija, Leskovac, i Kruševac. U dolini Toplice vlada umereno kontinentalna klima, sa toplim letima i umereno hladnim zimama na okolnim planinama.
Toplički kraj je jedan od najsuvljih u Srbiji a mali broj oblačnih dana, suv vazduh i toplota su prednost ovog kraja. Toplička kotlina je okružena divnim planinama: Jastrebac, Radan, Kopaonik, Vidojevica, i Pasjača, a Prokuplje brdima: Hisar, Borovnjak, Sokolica, Guba, i Računkovo brdo.
Brojni potoci, reke, i rečice ulepšavaju kraj, a veliki broj mineralnih i termominerlanih izvora poznati su u ovom kraju. Tragovi najranijih naselja nalaze se na neolitskim lokalitetima: Mačina kod Žitnog Potoka, Kavolak, selo Donja Trnava, i naselje na južnim padinama Jastrebca u selu Donja Bresnica iz perioda neolita. Vinčanski period naseljavanja očuvan je na lokalitetu Pločnik, 22 kilometara od Prokuplja sa desne strane auto puta prema Kuršumliji.
Ova pretežno zemljoradnička naselja zamenjuju nomadska plemena Dardanaca, i plemena Kelta sa severa Evrope. Tragovi keltske keramike nađeni kod Latinske crkve su ukazali na pravac kretanja ovih plemena na putu prema Grčkoj. Pobedom Rimljana nad Dardanima 75-73 pne ovi delovi Srbije ulaze u sastav Rimske provincije Mezije, a period od 1 do 5 veka nove ere je period snažne urbanizacije i romanizacije krajeva oko Toplice.
Jedan krak rimskog puta koji je povezao centralni Balkan sa jadranskim morem je prolazio kroz Niš, a stanica i vojni logor na tom putu, na Pojtingerovoj mapi je ucrtan pod nazivom Hameo, što je prvobitni naziv za današnji grad Prokuplje, tako da je 1 vek nove ere period kada je naselje i nastalo. Podelom Rimskog carstva sva naselja u Toplici pripadaju istočnom carstvu.
Dolaskom Južnih Slovena u naše krajeve u sedmom veku, nestaje ime Komplos i gube se podaci, a naselje se zaboravlja. Kako stari rimski put gubi na značaju tako i stanica na tom putu gubi nekadašnju važnost. Prvi pisani dokument u kome se Prokuplje javlja pod tim imenom jeste Povelja knjeginje Milice iz 1395. godine, kojom je crkva svetog Prokopija i veliko imanje zaveštano manastiru Svetog Pantelejmona u Svetoj Gori. Taj naziv za mesto je počeo da se koristi u narodu posle prenosa moštiju Sv. Prokopija iz episkopske crkve u Nišu 1386. godine. U ranom srednjem veku, tokom Nemanjine vladavine, Prokuplje se i ne pominje. Nešto veći značaj dobija za vreme vladavine kneza Lazara, pred velikom opasnošću od turskog nadiranja dolinom Toplice, kada je utvrđenje na Hisaru obnavljeno i dograđeno. Kada su Turci 1386. godine zauzeli Niš i krenuli da osvoje Toplicu kod Pločnika su doživeli veliki poraz, a Prokuplje je palo pod tursku vlast tek 1454. godine.
Procvat naselje beleži u 16 i 17 veku za vreme razvijene trgovine sa Dubrovnikom kada kada je imalo status grada kakav su imali Kruševac i Leskovac. Prokuplje je oslobođeno turske vladavine 19.12.1877. godine, a cela Toplica januara 1878. godine. Obnova Prokuplja je dugo trajala da bi već u ratovima 1912-1918 kao i u drugom svetskom ratu stanovništvo i grad ponovo doživeo stradanje.
Posle drugog svetskog rata od zanatskog i dobrog trgovačkog grada, Prokuplje postaje srednje razvijen industrijski grad. U drugom svetskom ratu Toplica je imala ogromne ljudske žrtve i veliku štetu.
Posle drugog svetskog rata dolazi do veće obnove grada, od mesta gde su dominirali poljoprivreda, trgovina i zanatstvo, Prokuplje je svakim danom postajalo industrijski grad. Industrijski grad je počeo da se razvija 60 ih godina i kao veća posledica toga je nastalo napuštanje sela i zapostavljanje poljoprivrede i imanja.
U toku nato agresije Prokuplje je među prvima bombardovano kao i kasarne 24. marta 1999. godine. U dvadeset prvom veku Prokuplje ulazi kao sedište Topličkog okruga. Na mestu gde ogranci Jastrepca sa severa i Radana sa juga zatvaraju prostranu dolinu reke Toplice, uzdiže se breg baš kao onaj iz veličanstvenih bajki. Od Turaka mu je ostao naziv Hisar, a danas je ovo mesto najomiljenije šetalište Prokupčana. Kroz gusto zelenilo bagrema i lipa, vode divne staze oko celog brda, a glavnom se može i na vrh vozilom. Gore se nalaze restorani sa terasama, sa koje se pruža prelepa panorama grada.
Okolina Prokuplja je poznata po nedavno podignutoj opservatoriji na Vidovači, gde kako tvrde naučnici ima najviše vedrih dana na Balkanu. Još su poznatije banje: Lukovska, Prolom, Kuršumlijska koje su se nanizale na padinama Kopaonika i Radana. A na jednom od visova Radana nalazi se svetski poznata Đavolja Varoš i to neobične uklesane figure koje je priroda erozijom stvorila od kamena i zemlje, međutim postoje i mitološke priče vezane za ovo mesto.
U poslednje vreme ovde boravi tokom godine i do 70.000 turista, od kojih je sve više onih iz evropskih zemalja.
Redovna provera sirena naredne nedelje u Toplici
Građani Topličkog okruga biće naredne nedelje obavešteni o redovnoj proveri sistema za javno uzbunjivanje, pa će u više mesta privremeno biti aktivirane sirene. U ponedeljak,...
Izvor: JužneVesti.com, 12.Dec.2025, 13:56
Umesto novogodišnjeg dočeka, mesec dana besplatnog klizanja u Prokuplju
U centru Prokuplja ove zime biće postavljeno dečije klizalište koje bi, prema rečima nadležnih, trebalo da počne sa radom oko 25. decembra i da ostane otvoreno sve dok traje...
Izvor: JužneVesti.com, 12.Dec.2025
Prokupački autori predstavljaju nova dela, književno veče u Biblioteci
U četvrtak, 11. decembra od 18 sati u sali Narodne biblioteke „Rade Drainac“ biće održana promocija dve knjige – zbirke Izveštaj o skrivenoj svetlosti autora Stojana Obradovića i knjige Zeleno...
Izvor: JužneVesti.com, 11.Dec.2025, 10:57
Prokupački gimnazijalci pripremaju paketiće za mališane kojima je pomoć najpotrebnija
Učenici Gimnazije u Prokuplju već drugu godinu zaredom sprovode humanitarnu akciju u kojoj sakupljaju slatkiše i prave novogodišnje paketiće namenjene deci iz ugroženih porodica. Akciju su...
Izvor: JužneVesti.com, 10.Dec.2025, 14:50
Prokuplje za krpljenje rupa i popravku ulica izdvaja 4,16 miliona dinara
Grad Prokuplje izdvaja 4.164.000 dinara bez PDV-a za održavanje i krpljenje rupa na gradskim ulicama i putevima. Od izvođača se traži da u narednih 6 meseci od potpisivanja ugovora...
Izvor: JužneVesti.com, 10.Dec.2025
Deo Prokuplja danas bez vode, popravka kvarova u nekoliko ulica
Danas će više ulica u Prokuplju privremeno ostati bez vode zbog kvarova na mreži, pa će, kako navode iz Gradskog vodovoda, prekid vodosnabdevanja trajati od jutarnjih sati pa sve do završetka radova....
Izvor: JužneVesti.com, 10.Dec.2025
Od danas počinje elektronska prijava za upis prava svojine na teritoriji Prokuplja
Elektronska prijava za evidentiranje i upis prava svojine na objektima počinje od danas 8 decembra, a građani će prijavu moći da podnesu u zgradi Gradske uprave grada Prokuplja,...
Izvor: JužneVesti.com, 08.Dec.2025, 12:04
