Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 13.Feb.2021, 06:44

Emisija "Dokument" na RTV1 - Vatromet ćiriličara i latiničara

Naš odnos prema Rusima je odnos iracionalne ljubavi i pojedinih ružnih sećanja. Prema Americi, uglavnom, imamo osećaj neuzvraćene ljubavi. Najkomplikovaniji odnos imamo sa Hrvatima, ili kako je to pokojni neuropsihijatar Petar Bokun govorio, u pitanju je „prokletstvo malih razlika“.

Da li zaboravljamo da je u vatrometu ćiriličara i latiničara najvažnije pitanje hoće li žrtve biti ono malo preostalih Srba u Hrvatskoj i hrvatska manjina u Srbiji? Podsetiću na to da >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << između srpske i hrvatske strane, nema saglasnosti o skoro nijednom pitanju, počev od stvaranja Jugoslavije, preko zbivanja u Drugom svetskom ratu, pa sve do sukoba 90-ih. Kako će se to u budućnosti razvijati, da li to više zavisi od političkih elita i Hrvatske i Srbije, ili od katoličke crkve, odnosno, Vatikana? Srbi tvrde da su im Hrvati ukrali jezik. Slične tvrdnje se mogu čuti i sa hrvatske i bosanske strane. Kako onda odgovoriti na pitanje ko je kome ukrao jezik? Da li je glavni problem ime tog jezika? Da li su ga ukrali političari ili lingvisti?

Danilo Kiš uživa nepodeljeni ugled na čitavom prostoru. Neki drugi pisci, poput Iva Andrića ili Miroslava Krleže, negde se uvažvaju, ali ih i osporavaju.Koji su jugosloveski pisci preživeli raspad Jugoslavije, pa ih danas uvažavamo kao istinskeveličine? Ima li uopšte takvih? Može li se ono što eufemistički zovemo regionalni kulturni prostor širiti i jačiti logikom tržišta i potrebom kulturne saradnje između država nekadašnje Jugoslavije ili će to biti nešto samo za pokazivanje Evropskoj uniji? Hoće li budućim generacijama ovo što se danas piše i radi izgledati kao egzotičan period u razvoju kulture?

Kroatofilija odnosno hrvatoljupstvo je sklonost, simpatija ili ljubav prema Hrvatima i hrvatstvu. Pristojnoj osobi neće prijati ako je neko nazove ustašom, baš kao ni četnikom, nedićevcem, ljotićevcem, Šoroševim plaćenikom ili autonomašem. Ali zašto bi kroatofilija trebalo da predstavlja uvredu i zašto izaziva strah? Ili srbofilija, bosnofilija, montenegrofilija? Kada razmišljamo o kroatofiliji, da li možemo da govorimo o tome da je to deo jugonostalgije ili je u pitanju kompleks koji osećamo prema svemu što dolazi sa zapada? Da je sreće, a i pameti, i kroatofilija među Srbima i srbofilija među Hrvatima trebalo bi da budu daleko zastupljenije nego što jesu. Iako bi kraj ovog pitanja mogao da liči kao oni govori koje na izborima za mis i dalje besomučno verglaju, da li bi sa tolikim filijama, umesto sa sve više raširenim ksenofobijama, odnosno straha prema strancima, drugom i drugačijem, svet bio lepše mesto?

Sagovornici: Branislav Stanković – istoričar, prof.dr Miša Ilić – građanski aktivista, Vlatko Sekulović – advokat i građanski aktivista, Nele Karajlić – nadrealista, Vladimir Arsenijević – pisac i jedan od kreatora Deklaracije o zjadeničkom jeziku, Milo Lompar – profesor na beogradskom Filološkom fakultetu, Ivan Ivanji – pisac, Srđan Tešin – pisac, Mirjana Đurđević – pisac, Zoran Hamović – osnivač i direktor izdavačke kuče „Clio“, Robert Čoban – osnivač i diretkor Kolor Pres Grupe i Book talk konferencije, Vladan Beara – psiholog i psihoterapeut „Rebt praksis centra“, Vidosav Stvenavović – pisac, Vladan Glišić – advokat „Narodne mreže“, Aleksandar Filipović – novinar TV Vojvodine, Darko Gavrilović – istoričar.

Emisiju možete pogledati danas na RTV1 u 17.30 časova.

Autorka emisije: Eržika Pap Reljin

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...