Izvor: RTS, 28.Sep.2019, 13:43   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Obeležena 101. godišnjica proboja Solunskog fronta

Komemorativni skup povodom 101. godišnjice proboja Solunskog fronta, održan je na srpskom vojničkom groblju Zejtinlik u Solunu, u prisustvu zvaničnika iz Srbije i zemalja saveznica i građana iz svih krajeva naše zemlje i regiona.
Obeležavanje jednog od najslavnijih trenutaka srpske istorije počelo je pomenom koji su srpskim herojima služili sveštenici >> Pročitaj celu vest na sajtu RTS << Grčke pravoslavne crkve.

Vence na spomen-kosturnici položili su članovi delegacije Vlade Srbije i Vojske Srbije, zvaničnici BiH, članovi delegacije Grčke, Francuske, Velike Britanije i Italije, predstavnici udruženja boraca i njihovih potomaka. 
Ceremoniji su prisustvovali i pitomci Vojne akademije i Kriminalističko-policijskog univerziteta iz Beograda koji su izveli himnu Srbiju.
Delegaciju Srbije predvodio je državni sekretar u Ministarstvu za rad, zapošljavanje, boračka i socijalna pitanja Zoran Antić koji je istakao da Zejtinlik predstavlja veliko svetilište za Srbe, kao što su i ostrva Krf i Vido.
"Obeležavajući 101. godišnjicu proboja Solunskog fronta sećamo se naših slavnih predaka i ujedno nosimo poruku mira i prijateljstva svim narodima Balkana, a pre svega grčkom prijateljskom narodu, koji je u Velikom ratu mnogo učinio za našu državu i narod", rekao je Antić.

Građane koji su pristigli iz svih krajeva Srbije i regiona, kako bi se poklonili senima slavnih predaka, ispred kapele na Zejtinliku sačekao je 91-godišnji Đorđe Mihailović, koji je više od pola veka čuvar srpskog vojničkog groblja na Zejtinliku.
Taj posao je nasledio od oca Đura i dede Sava Mihailovića iz Boke Kotorske, koji je bio dobrovoljac na Solunskom frontu.
Iako ga je 2014. godine na mestu čuvara zamenio Predrag Nedeljković, čika Đorđe, kako ga od milja zovu, i danas posvećeno brine o srpskom vojničkom groblju na kome leži 8.000 srpskih boraca, od kojih je 6.000 u zajedničkoj spomen-kosturnici.
Na Zejtinliku leži 21.000 boraca - 8.000 Francuza, 3.500 Italijana, 2.000 Engleza i 400 ruskih vojnika.
Čika Đorđe nabraja da na Zejtinliku leže četiri srpska pukovnika, 10 potpukovnika, 15 majora, 50 kapetana, više od 100 poručnika...
"Istorija piše da su saveznici probili Solunski front, ali to je uradila srpska pešadija i to za jedan dan. A za manje od dva meseca je završen rat", s ponosom priča čika Đorđe koji je svoj "čas istorije" tradicionalno počeo izgovarajući stihove Vojislava Ilića Mlađeg ispisane na Zejtinliku:
Neznani tuđinče, kad slučajno mineš pored ovog svetog zajedničkog groba, znaj, ovde su našli večno utočište najveći junaci današnjeg doba'.

Počast palim srpskim ratnicima u proboju Solunskog fronta danas je odao i Nebojša Matejić iz Društva za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije do 1918.godine, a čiji je pradeda, Radomir Matejić, sahranjen na Zejtinliku.
Matejić ocenjuje da jedino u Srbiji postoji svest o značaju proboja Solunskog fronta i ulozi Srbije u tom istorijskom događaju koji je, ističe, bio presudan za okončanje Prvog svetskog rata.
"Čak je i nemački car Vilhelm Drugi rekao da je sramota da 62.000 srpskih vojnika odluče sudbinu rata. Za saveznike je Solunski front bio od drugorazrednog značaja. Više značaja su, što je razumljivo, pridavali zapadnom frontu, ali je istorija 'prevagnula' na stranu Srbije", kaže Matejić.
Na Zejtinliku su danas položeni venci i na groblja savezničkih snaga u Prvom svetskom ratu - Francuske, Velike Britanije, Rusije i Italije.
Proboj Solunskog fronta počeo u zoru 14. septembra 1918. godine, a rezultat te operacije bili su kapitulacija Bugarske, Austro-Ugarske i Nemačke, oslobođenje Srbije, prelazak srpske vojske u prekodrinske krajeve i stvaranje Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, koja je proglašena u Beogradu 1. decembra 1918.

Nastavak na RTS...