Izvor: B92, 13.Feb.2007, 13:00 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Na današnji dan, 13. februar
Ruđer Bošković
Umrli Nemanja, Čelini, Bošković, Vagner i Lubarda, rođen Ristić
1199. U Hilandaru umro Stefan Nemanja, rodonačelnik dinastije Nemanjića, koja je vladala Srbijom 200 godina. Veliki župan od 1166, postavio osnove državne samostalnosti Srbije i njene političke moći. Povukao se sa prestola 1196. u korist sina Stefana, kasnije prvog srpskog kralja Stefana Prvovenčanog, i zamonašio se pod imenom Simeon u manastiru Studenici. Srpska pravoslavna >> Pročitaj celu vest na sajtu B92 << crkva slavi ga kao Svetog Simeona Mirotočivog, prvog sveca iz loze Nemanjića.
1571. Umro italijanski vajar i pisac Benvenuto Čelini, dvorski zlatar Kozima Medičija, rimskih papa i francuskog kralja Fransoa I, najbolji izrađivač sitnih zlatarskih predmeta u svoje vreme. Njegova autobiografija "Moj život" značajan dokument za kulturnu istoriju renesanse.
1633. Inkvizicija rimokatoličke crkve u Rimu lišila slobode astronoma Galilea Galileja zbog njegovog zalaganja za Kopernikov heliocentrični sistem. Ostatak života naučnik proveo pod stalnim nadzorom Inkvizicije, zabrana sa njegovih dela skinuta 1757.
1668. Sporazumom potpisanim u Lisabonu Španija priznala nezavisnost Portugala.
1689. Kralj Engleske i Škotske Vilijam III od Oranža i njegova žena Meri, kćerka svrgnutog engleskog prokatoličkog kralja Džejmsa II, proglasili suverenitet nad Velikom Britanijom i Irskom.
1787. Umro dubrovački matematičar, fizičar, astronom, filozof i diplomata Ruđer Bošković, osnivač i direktor Brerske astronomske opservatorije kod Milana i direktor Optičkog instituta francuske mornarice, jedan od najvećih naučnika svoga doba.
1793. Velika Britanija, Pruska, Austrija, Holandija, Španija i Sardinska Kraljevina sklopile savez protiv revolucionarne Francuske.
1831. Rođen srpski državnik i istoričar Jovan Ristić, vođa desnog krila Liberalne stranke, jedan od najznačajnijih srpskih političara XIX veka. Namesnik maloletnom knezu Milanu Obrenoviću, predstavnik Srbije na Berlinskom kongresu 1878, predsednik Vlade Kneževine i Kraljevine Srbije i namesnik maloletnog kralja Aleksandra Obrenovića. Napisao "Diplomatsku istoriju Srbije".
1883. Umro nemački kompozitor Rihard Vagner, stvaralac kasnog romantizma. Srušio tradicionalnu strukturu opere da bi ostvario zamisao o sveobuhvatnom umetničkom delu, muzičkoj drami.
1945. Sovjetska Crvena armija u Drugom svetskom ratu oslobodila Budimpeštu, posle 50 dana opsade tokom koje je poginulo 50.000 nemačkih vojnika.
1945. Američki i britanski avioni u Drugom svetskom ratu počeli bombardovanje nemačkog grada Drezdena. Grad tokom dva dana bombardovanja razoren, računa se da je poginulo oko 135.000 ljudi.
1961. Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija doneo odluku o upućivanju međunarodnih mirovnih snaga u Kongo kako bi bilo sprečeno izbijanje građanskog rata u toj zemlji.
1974. Umro slikar Petar Lubarda, jedan od najznačajnijih jugoslovenskih likovnih umetnika XX veka.
1975. Kiparski Turci u severnom delu ostrva, koji je sedam meseci ranije okupirala Turska, proglasili Tursku Federalnu Državu Kipar i formirali ustavotvornu skupštinu. Za prvog predsednika skupštine izabran vođa kiparskih Turaka Rauf Denktaš.
1984. Šef Komunističke partije SSSR-a i države postao Konstantin Černjenko, nasledivši preminulog Jurija Andropova. Posle Černjenkove smrti, koji je vladao manje od godinu dana, na vlast stupio Mihail Gorbačov, sedmi i poslednji lider SSSR-a.
1990. SSSR, SAD, Velika Britanija, Francuska i dve nemačke države objavili plan o ujedinjenju Nemačke.
1991. Američki bombarderi razorili jedno sklonište u Bagdadu identifikovano kao vojni položaj, a u kom su, međutim, civili potražili spas od napada iz vazduha. Prema iračkim izvorima, poginulo oko 500 ljudi, među njima mnogo dece i žena.
1999. U Beogradu sahranjen Peko Dapčević, jedan od prvih komandanata Narodnooslobodilačke vojske Jugoslavije u Drugom svetskom ratu. Učesnik i Španskog građanskog rata. Posle Drugog svetskog rata bio načelnik Generalštaba Jugoslovenske narodne armije, državni funkcioner i diplomata.
2000. Papa Jovan Pavle II tražio oproštaj za sve grehove Rimokatoličke crkve u prošlosti, uključujući odnos prema Jevrejima i jereticima.
2001. Amerikanka En Bankroft i Norvežanka Liv Arnesen postale prve žene koje su na skijama prešle Antarktik. Njihovo putovanje od 2.700 kilometara trajalo 90 dana.
2004. U bombaškom napadu na njegov automobil u Dohi, ubijen bivši predsednik Čečenije u egzilu Zelimkan Jandarbijev, njegov maloletni sin povređen. Rusija više puta tražila njegovo izručenje, smatrajući ga odgovornim za smrt više stotina građana u Čečeniji i zbog veza sa Al kaidom.
.jpg)
