Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 14.Jun.2021, 13:42

Britanski pisac predstavio knjigu o knezu Pavlu

Britanski autor Nil Balfur danas je u Beogradu predstavio drugo, dopunjeno srpsko izdanje knjige "Knez Pavle Karađorđević - Jedna zakasnela biografija", koju je napisao sa Sali Mekej.

"Odvratan je način na koji se moja zemlja ponela prema knezu Pavlu tokom Drugog svetskog rata", istakao je Balfur na promociji knjige u knjižari "Geca Kon", kojoj su prisustvovali njegova bivša supruga, Pavlova ćerka Jelisaveta Karađorđević, i njihov sin Nikolas Balfur.

"Službeni >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << glasnik" je u martu objavio drugo izdanje knjige o Knezu Pavlu (1893-1976) koje sadrži kao dodatak donedavno nedostupna dokumenta Britanske obaveštajne službe, koja po rečima Balfura "potvrđuju sve što je rečeno u knjizi".

Balfur je istakao da je knez Pavle kao veliki anglofil, "veći Britanac od Britanaca", uoči Drugog svetskog rata pokušavao da upozori zvanični London na opasnost od nemačkog nacističkog vođe Adolfa Hitlera.

"Molio je Britance da mu pomognu avionima, brodovima i naoružanjem, a shvaćen je površno i sa podsmehom. Kad je Britaniji odgovaralo da gurne Jugoslaviju u rat, da izvrši samoubistvo, Pavle je to odbio", rekao je Balfur.

Prema njegovim rečima, nakon izbijanja Drugog svetskog rata, knez Pavle je birajući između ljubavi prema Britaniji i dužnosti prema Jugoslaviju, odlučio da sačuva svoju zemlju potpisivanjem Trojnog pakta 1941. godine. Usledile su demonstracije 27. marta i vojni puč kojim je svrgnut knez Pavle i poslat u izgnanstvo, dok su Kraljevinu Jugoslaviju okupirale Nemačka i Italija nakon kratkog Aprilskog rata.

"Doživeo je da mu najveći prijatelji (Britanci) organizuju puč. To je najsramotniji trenutak britanske istorije", ocenio je Balfur.

Britanski bankar i političar prisetio se da je upoznao kneza Pavla pred venčanje sa njegovom ćerkom Jelisavetom, i da je Karađorđevića doživeo kao "najtužnije ljudsko biće" koje je ikada sreo.

Kneza Pavla su nakon odlaska iz Jugoslavije Britanci držali više godina interniranog sa porodicom u Africi, a tek je posle rata, postepeno rehabilitovan pozivima na kraljevski dvor.

Na nagovor Jelisavete Karađorđević, u cilju dalje rehabilitacije njenog oca, Balfur je sa Mekej još 1980. godine objavio knjigu o knezu Pavlu pod nazivom "Paul of Yugoslavia: Britain's Maligned Friend", koja je prvo srpsko izdanje doživela 1990. godine.

Jelisaveta Karađorđević je rekla da je njen otac bio vrlo zatvorena osoba, koja nikad o proteklim događajima nije pričao sa porodicom, te da je i ona iz knjige Balfura i Mekej saznala "šta se dešavalo u politici pre i za vreme rata".

"Imala sam mogućnost da u Londonu otkrijem tajnu dokumentaciju, što smo dodali na kraj knjige, koja objašnjava šta su Englezi uradili, kome su i koliko platili. To otkriva potpuno drugi aspekt prošlosti", naglasila je Karađorđević.

Urednik izdanja Petar V. Arbutina ocenio je da je knez Pavle "najbolja, najsvetlija i najtragičnija ličnost srpske istorije i politike".

"Trud Balfura da napiše jednu personalnu istoriju važnih decenija za sudbinu Srbije i Jugoslavije je tim veći, jer nema aspekta kog nije istražio i osvetlio, a koji je ukomponovan u kompleksu sliku o tragediji kneza Pavla", ocenio je Arbutina.

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...