Izvor: Blic, 06.Feb.2008, 08:37 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Surova borba za novog grčkog verskog vođu
Sveti sinod Grčke pravoslavne crkve će sutra odabrati naslednika preminulog arhiepiskopa atinskog i svegrčkog Hristodulosa, jednog od najkontroverznijih, ali i najpopularnijih duhovnih lidera u grčkoj istoriji. Grci, kojima je važno da budući lider nastavi put preminulog arhiepiskopa, najviše bi voleli da ga nasledi Antimos, mitropolit Soluna. Međutim, na mesto Hristodulosovog naslednika pretenduje još najmanje tri mitropolita, od kojih su mnogi svoje namere obelodanili bukvalno >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << nekoliko minuta pošto je Hristodulos sahranjen prošlog četvrtka.
Prethodni dani su obeleženi nagađanjima grčkih medija o eventualnom nasledniku, a u najužem izboru za novog arhiepiskopa pominju se popularni mitropoliti Dimitrijade i Sparte, Ignatios i Evstatos i biskup Tebe Jeronimus. Spekuliše se da najveće šanse da prođu u drugi krug glasanja imaju mitropoliti Evstatos i Jeronimos, dok će podrška druge dvojice vodećih kandidata, mitropolita Ignatiosa i Antimosa, biti presudna za konačni izbor.
Grčki sveštenici smatraju da se ne mogu iznositi nikakve prognoze, jer, kako je jedan od njih rekao „Blicu" - „Duh Sveti i Bog imaju poslednju reč."
Ankete su pokazale da Grci žele da novi duhovni lider, kao i Hristodulos, ima aktivnu ulogu u društvenim pitanjima, kao što su zdravlje, borba protiv narkomanije, zaštita životne sredine, nezaposlenost, ekonomske migracije, kriminal i korupcija. Nešto manje od polovine ispitanika smatra da je poželjno da novi arhiepiskop aktivno učestvuje ili izražava svoje stavove koja se tiču spoljne politike zemlje. Crkva, kao institucija, uživa veliko poštovanje javnosti, a od nje je popularniji jedino predsednik republike. Grci su ponosni na dostignuća Hristodulosa i ne žele da se vlada meša u izbor novog duhovnog vođe.
Kroz grčke medije su se ovih dana provlačile i optužbe među kandidatima za naslednika GPC. Krisostomos, mitropoljski episkop Peloponeza, izjavio je tokom vikenda u otvorenom pismu da je bio žrtva „ucena i kaljanja ugleda" od strane pristalica Evstatiosa, mitropolita Sparte. Evstatios je na optužbe odgovorio: „Ne mogu da verujem da bi iko od mojih pristalica mogao biti uključen u tako nešto."
Napeta situacija je razumljiva jer je u pitanju veliki ulog. Naslednik će voditi crkvu koja ima moćan uticaj nad gotovo 95 odsto pravoslavnih Grka, od ukupnih deset miliona stanovnika, i obimne finansijske interese, koji uključuju veliku nepokretnu imovinu.
„Naslednik će svakako biti popularan već samim tim što je njegova titula popularna. Uživaće poštovanje u crkvenim krugovima, po kanonskom redu, a biće popularan i u širim laičkim krugovima, jer je crkva u Grčkoj učesnik u celokupnom javnom životu", kaže za „Blic" Mirko Đorđević, analitičar i poznavalac crkvenih prilika.
On smatra da Hristodulosov naslednik „neće imati harizmu koju je imao njegov prethodnik" i da se ne mogu očekivati spektakularne promene u vrhu Grčke crkve. Đorđević naglašava da će naslednik svakako ostati veran principu kojeg se Grčka crkva drži - neodvojivosti crkve od države, tačnije „privilegovanom položaju crkve u društvu".
Pravo glasa prilikom izbora novog atinskog i svegrčkog arhiepiskopa ima svih 78 članova Svetog sinoda, od kojih je većinu postavio arhiepiskop Serafim, koji je preminuo 1998. Glasa se u jednom ili dva kruga - ukoliko nijedan kandidat ne dobije podršku više od 50 odsto članova Sinoda u prvom krugu, dvojica kandidata sa najvećim brojem glasova će ući u drugi krug, u kome pobeđuje onaj s prostom većinom.
Dok je arhiepiskop Hristodulos vešto koristio medije da poboljša svoj imidž, upravo je takvo njegovo izlaganje izazvalo negodovanje brojnih pristalica pred kraj njegove desetogodišnja vladavine. Kritičari tvrde da je koristio medije za mešanje u vladinu politiku, za optužbe na račun homoseksualaca, koje je određivao kao „hendikepirane" i za vređanje Turaka, koji su po njemu zapravo „varvari." Upravo zbog toga ima Grka koji smatraju da je došlo vreme da crkva napusti stil javnog mešanja i da se vrati striktno religioznoj ulozi, čime bi bio umanjen gubitak pristalica.
Ko su mogući naslednici
Prema anketama, Grci bi najviše voleli da mitropolit Soluna Antimos postane novi arhiepiskop GPC. On je rođen 1934. u Salmoni, na zapadu Peloponeza. Diplomirao je na Filozofskom i teološkom fakultetu Atini. Mitropolit je postao 1974. godine. Za mitropolita Soluna je izabran aprila 2004. Mitropolit Antimos, nema međutim veliku podršku članova Svetog sinoda. Poznat je po blagim izjavama koje se tiču pitanja grčkog etničkog identiteta. Analitičari tvrde da je mitropolit Dimitrijade Ignatios, kandidat koji najviše podseća na preminulog arhiepiskopa Hristodulosa. Čini se da najveću podrški Svetog sinoda uživaju Evstatos, biskup Sparte, i Jeronimos, mitropolit Tebe, koji se više puta sukobljavao sa arhiepiskopom Hristodulosom. Jeronimus je odbio da podrži crkvu tokom velikih okupljanja, u znak protesta nekadašnjoj socijalističkoj vladi, koja je, u skladu sa standardima EU, želela da iz ličnih dokumenta građana ukloni versko obeležje. Njegov izbor bio bi mnogo progresivniji u odnosu na izbor Evstatosa, mitropolita Sparte, koji se striktno drži religioznog protokola i koji je bio pomoćnik preminulog arhiepiskopa Hristodulosa. Evstatos je, tokom proteklih šest godina, bio zadužen za crkvene finansije.
.jpg)
