Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 18.Avg.2019, 11:55   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Tri decenije od rušenja "gvozdene zavese": Angela Merkel sutra u Šopronu

Nemačka kancelarka Angela Merkel doputovaće sutra u Šopron, grad na krajnjem zapadu Mađarske, kako bi prisustvovala obeležavanju 30-godišnjice "Panevropskog piknika", tokom kojeg je privremeno bila otvorena mađarsko-austrijska granica i više stotina Istočnih Nemaca otišlo na Zapad.

Uvaženu gošću iz Berlina će dočekati mađarski premijer Viktor Orban, a nakon prisustva misi u evangelističkoj crkvi i razgovora u četiri oka biće održana zajednička konferencija >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << za novinare. Portparol nemačke kancelarke Štefen Zajber je izjavio da su razlike dve strane oko migrantske krize ostale, ali da je privredna saradnja i dalje veoma intenzivna. Očekuje se da će Angela Merkel i Orban razgovarati i o aktuelnim poličkim pitanjima, pre svega o budućem sastavu Evropske komisije.

Nemačka kancelarka je uoči puta u Šopron ponovila da će "Nemci uvek biti zahvalni Mađarskoj na doprinosu ujedinjenju dve Nemačke".

Jedan od niza događaja na tom putu bio je i piknik održan 19. avgusta 1989. u blizini pomenutog "slobodarskog i grada vernosti", nazvanog tako jer su njegovi stanovnici nakon Drugog svetskog rata referendumom odlučili da ostanu u Mađarskoj, a ne da se nađu unutar austrijskih granica.

Skup je namerno sazvan dan uoči najvećeg mađarskog praznika, posvećenog prvom kralju i svecu Ištvanu, kako bi se skrenula pažnja domaće i svetske javnosti na položaj istočnonemačkih izbeglica, koji su masovno došli u Mađarsku u nadi da će, nakon potpunog rušenja žičane ograde prema Austriji, poznate kao "gvozdena zavesa" između Istoka i Zapada, slobodno moći da odu u Zapadnu Nemačku.

Ideja o mirnim demonstracijama u pograničnoj oblasti potekla je od Ota Habsburga, austrijskog poslanika u Evropskom parlamentu i kao sina kralja Karla Četvrtog poslednjeg (nekrunisanog) prestolonaslednika dinastije Habsburg, tokom njegove posete Debrecinu. Predlog su prihvatile mesne organizacije tada opozicionih partija – Mađarskog demokratskog foruma, Saveza slobodnih demokrata, Saveza demokratske omladine (Fides) i Nezavisne stranke malih posednika, a realizacije su se prihvatile njihove kolega u Šopronu, na drugom kraju Mađarske.

Za pokrovitelje su predloženi Oto Habsburg i mađarski državni sekretar Imre Požgai, što su oni i prihvatili i time događaju dali zvanični legitimitet. Tokom piknika na nekoliko sati je bila otvorena granična rampa kod sela Piuspusta, što je iskoristilo oko 600 Istočnih Nemaca i prešlo u Austriju, a kasnije i u Saveznu Republiku Nemačku.

"Panevropski piknik" je tako, postao, simbol pada "gvozdene zavese", ponovnog ujedinjenja dve Nemačke i rađanja jedne nove Evrope, mada je uklanjanje žičane ograde počelo nekoliko meseci ranije, tačnije 2. maja. Krajem juna ostatke ograde su simbolično presekli tadašnji ministri inostranih poslova Austrije i Mađarske, Alojz Mok i Đula Horn, a tom događaju je, kao dopisnik Tanjuga, prisustvovao i autor ovog teksta.

Granica je sasvim otvorena u ponoć 10. septembra 1989, kada je više od 13.000 Istočnih Nemaca ostvarilo svoj san. Već u novembru počela je demontaža i Berlinskog zida, a dve godine kasnije došlo je i do raspada Sovjetskog Saveza. Austrija je primljena u Evropsku uniju 1. januara 1995, a Mađarska 1. maja 2004. godine.
Pogledaj vesti o: Angela Merkel

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...