Tokom tri i po decenije, koliko su se proizvodili u fabrici ZAZ u današnjoj Ukrajini, specifični automobili poznati pod zajedničkim imenom Zaporožac važili su za pristupačna vozila u Sovjetskom Savezu.
Pored zemlja Istočnog bloka, prodavali su se i na pojedinim zapadnoevropskim tržištima a stariji čitaoci sigurno se sjećaju modela 968 iz sedamdesetih godina 20. vijeka koji se viđao i na putevima bivše Jugoslavije.
Od 1960. do 1994. godine fabrika ZAZ je proizvodila automobile sa motorima sa vazdušnim hlađenjem koji su zahvaljujući niskoj cijeni važili za sovjetski "narodni auto". Iako su se brojevi na oznakama vozila vremenom mijenjali, tokom tri i po decenije ZAZ je praktično izrađivao svega dva modela - prvi, "965" koji je bio baziran na nekadašnjem FIAT-u 600 (1960-1969.) i drugi, nama zanimljiviji, "966" (kasnije "968") mehanički zasnovan na njemačkom modelu NSU Prinz 4.
Zaporožac 968 počeo je da se izrađuje 1971. i, uz manje modifikacije, zadržao se u proizvodnji sve do 1994. godine. Automobil, oblikovan kao sedan sa 2 vrata, bio je vizuelno prepoznatljiv po neobičnim otvorima za vazduh iznad zadnjih točkova (u kasnijim verzijama ova proširenja su uklonjena).
ZAZ 968 bio je pogonjen V4 motorom, koji se nalazio pozadi. Ovaj 1.2 litarski agregat sa vazdušnim hlađenjem proizvodio je 41 ks (30 kW), a snaga se prenosila na zadnje točkove putem manuelnog mjenjača sa četiri brzine. Skromne mogućnosti motora kompenzovane su malom masom vozila, s obzirom da je automobil bio težak svega 780 kg.
Iako je za neke predstavljao predmet šale, a za druge auto sa izvjesnim šarmom, neobičan dizajn i sovjetsko poreklo obezbijedili su Zaporošcu mjesto u istoriji automobilske industrije.
Hromirani detalji i "škrge" koje su ukrašavale model iz sedamdesetih, nestali su sa kasnijih verzija, pa je ZAZ 968 izgubio dio svog vizuelnog identiteta. Mada ga je vrijeme odavno pregazilo, izrađivao se sve do 1994. godine.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, kao i na X nalogu.
