Referendum za opstanak suda

Na osnovu javnog istupanja ministra shvatili smo da je cilj poboljšati sprovođenje funkcije u pravosuđu vodeći, pri tome računa o interesu građana i sredina u kojima žive.

Popravni ispit za srpsko pravosuđe je dakle u toku: radna grupa kroji novu sudsku mrežu, kojom se predviđa otvaranje novih 37 sudova do kraja godine. Ali i ukidanje postojećih, među njima i sudske jedinice u Sopotu.

Zbog čega bi ukidanje suda u Sopotu imalo loše posledice za skoro 50.000 žitelja prigradskih opština Sopot i Barajevo? U ovoj godini mi, građani Sopota, obeležavamo 185 godina postojanja našeg suda. Istorijski, prvi sud u beogradskoj nahiji formiran je 1827. godine ukazom knjaza Miloša u Rogači, Opština Sopot. O tome je Vuk Karadžić zapisao „Budući da je ljudima iz cele Beogradske naije dosta daleko ići u Beograd na sud, zato se magistrat ove naije lane namesti u selu Rogači, a u Beogradskoj se kancelariji drže samo dva-tri čoveka radi dogovaranja s Turcima, i uz to sude Beograđanima“.

Od Miloševog vremena naovamo, u Sopotu je osnovan Sreski narodni sud 1945. godine, zatim Opštinski sud od 1960. godine, a reformom pravosuđa iz 2009. godine postaje sudska jedinica Drugog osnovnog suda u Beogradu. Nadležan je za opštine Sopot i Barajevo i u istom je rangu kao sudske jedinice u Obrenovcu, Lazarevcu i Mladenovcu. Na taj način pravno je uobličeno faktičko stanje da dve susedne opštine imaju sud za svoje građane.

Naravno, nakon poslednje reforme u mnogim opštinama, pa i u našoj, bilo je poteškoća u funkcionisanju suda, ali smatram da je više reč o problemu rukovođenja nego organizacije. Problem je bio u stalnom putovanju sudija, nedostatku ovlašćenja kod upravitelja sudskih jedinica za vođenje sudskih jedinica, kao i utvrđeno sedište Drugog osnovnog suda, koje se nalazilo u Palati pravde, van teritorije, za koji je nadležan. I umesto da se ove teškoće otklanjaju, kako je obećano, ideja radne grupe je da se sud u Sopotu ukine.

Ukoliko se ovaj plan ostvari, građani Sopota i Barajeva, posebno oni sa oboda naših opština, prvi put posle skoro dva veka putovali bi i po pedesetak kilometara kako bi završili najjednostavniji pravni posao. Na stranu to što sud u Sopotu ima uknjiženih 400 kvadratnih metara prostora, odlične uslove za rad, uz pomoć Opštine adaptirane sudnice i kabinete, centralno grejanje, sredstva za investiciono održavanje iz opštinskog budžeta…

Kada je reč o ranijim sistematizacijama radnih mesta, Opštinski sud u Sopotu je imao sedam sudija sa predsednikom suda, a poslednjih godina, pred reformu, šest. U slučaju povratka svih sudija što se može očekivati po predstojećim odlukama Ustavnog suda, sud bi imao dovoljno sudija po utvrđenim kriterijumima. Dakle, ni tu ne postoji razlog za ukidanje suda. Ni kriterijum broja predmeta pred sudom u Sopotu ne daje povoda radnoj grupi da ga precrta iz nove mreže sudova. Imajući u vidu postojeće i ranije stanje broja predmeta za opštine Sopot i Barajevo može se očekivati dovoljan broj predmeta predviđen zakonom.

Naše dve opštine zauzimaju površinu od skoro 500 kvadratnih kilometara, sa oko 50.000 građana, 16.000 domaćinstava i oko 12.000 vikend kuća, čiji vlasnici iz Beograda i cele Srbije zaštitu svojih prava ostvaruju kod suda u Sopotu. Prema predlogu radne grupe koji je preko štampe nezvanično dostavljen na uvid za građane opština Sopot i Barajevo, predviđeno je rešenje gore od prethodnog. Zbog toga su naši građani i institucije od opštinskih vlasti zahtevali da se organizuje svojevrstan referendum, na kome bi se Barajevci izjasnili da ne žele da se sude pred sudom u krugu dvojke, a Sopoćani u Mladenovcu. Kažu: „Ako mogu Topola, Rača i Aranđelovac, zašto i mi pod Kosmajem ne bi imali svoj sud i zbog čega pokušavaju da nas razdvoje.“

Ostvarenje zajedničkog cilja u pismima adresiranim na sve relevantne institucije i pojedince u Beogradu zatražili su: gradske opštine Sopot i Barajevo, opštinski odbori svih političkih stranaka, SNS, SPS i DSS, advokati iz Sopota i Barajeva, kao i zaposleni iz sudske jedinice u Sopotu. Na korak smo do odluke da održimo zajedničku sednicu SO Sopot i Barajevo, i raspišemo referendum na kome bi se naši građani izjasnili o podršci ovom predlogu.

Autor je predsednik Gradske opštine Sopot