Povratak Paola Mađelija u Atelje 212 posle 35 godina: Premijera kultne drame „Otac“, dirljive priče o starenju, o ljubavi i gubitku

Najuzbudljiviji dramski pisac današnjice, kako su Zelera okarakterisali kritičari Gardijana, debitovao je kao filmski reditelj upravo ovom dramom – 2020. osvojio je Oskar, zajedno sa Kristoferom Hemptonom u kategoriji za najbolji adaptirani scenario, prestižna nagrada pripala je i Entoniju Hopkinsu za naslovnu ulogu, a film „Otac“, uz šest nominacija za Oskar i Zlatni globus dobio je i nekoliko BAFTA nagrada, i zaradio više od 28 dolara na bioskopskim blagajnama širom sveta.

Dramska trilogija „Majka“, „Otac“, „Sin“, donela je Zeleru Molijerovu nagradu i danas se ubraja među najizvođenije na svetskim scenama, a kako je za Danas izjavio Paolo Mađeli, on se u Atelje 212 vratio s velikom nadom da će moći da izgovori i napravi nešto što mu se čini bitnim.

– Naravno, i sa velikom tremom, jer je Atelje u doba moje mladosti bio jedna od najavangardnijih scena u Evropi na kojoj sam mnogo radio, i za koju me vežu lepa sećanja. Drama „Otac“ je jako dobra i vrlo filozofska, ta priča o protoku života, vremena, o starenju i smrti je dobra prilika da se govori o tome koliko smo mi, u stvari, bolesni ljudi. A tema o ljudskoj prolaznosti mi je bliska, s obzirom na moje godine i to što više nisam mlad, i mogu da se bavim tom pričom sa ironijom – rekao je Mađeli, čije su predstave deo istorije ove kuće.

Italijan koji je 70-tih godina došao u Beograd na poziv tadašnjeg upravnika Narodnog pozorišta Velimira Lukića, i koji je uprkos svim političkim turbulencijama na ovom prostoru, angažmanima na scenama širom sveta i stalnoj adresi u Hrvatskoj do danas ostao najjugoslovenskiji reditelj, u Ateljeu 212 režirao je brojne komade – „Kod lepog izgleda“, „Priče iz bečke šume“, „Metastabilni Graal“, „Pariska komuna“…, koji se ubrajaju u antologijska ostvarenja ove kuće.

Mađelijevo ime deo je istorije i Jugoslovenskog dramskog pozorišta (poslednju beogradsku premijeru, predstavu na „Dnu“ imao je 2006. upravo na toj sceni), a naročito Bitef festivala i avangarde koja se stvarala do sredine osamdesetih godina.

– Izuzetno mi je važan taj period, došao sam ovde sa dvadeset šest godina, i zahvaljujući mom boravku u Beogradu i Jugoslaviji otvorila su mi se vrata pozorišta u Francuskoj, Belgiji, Nemačkoj, gde sam prisutan od 1989. godine, da ne govorim o Izraelu, Južnoj Americi, i da ne nabrajam tolike države u kojima sam radio i radim i dalje. Bio sam deo tima Bitefa, gde su se i u odnosu na Evropu tada događale avangardne stvari, kao i u kulturi tadašnje Jugoslavije, i to su za mene bila fantastična iskustva. Rad koji imam vani i danas mi služi da se vratim ovamo sa jednom drugom vrstom pameti. Ali, sama činjenica da u Beogradu nisam radio od 2006. daje vam jednu meru mog odsustva. Još imam prijatelje ovde, i sa tim pozitivističkim sećanjem vratio sam se da režiram „Oca“ – rekao je Mađeli za Danas.

Naslovnu ulogu u tragikomičnoj Zelerovoj psihološkoj porodičnoj drami, čija je radnja fokusirana na ostarelog oca koji se bori sa demencijom, Mađeli je poverio Vojislavu Voji Brajoviću, s kojim je nekada sarađivao u brojnim predstavama, a ulogu ćerke Hani Selimović.

Predstava koju ćemo premijerno videti 27. marta, dirljiva je priča o o odnosu oca i ćerke, o ljubavi i gubitku, koja nam pomaže i omogućava da otvorimo vrata sopstvene porodice, doma i srca. Baveći se procesom starenja, i u datim okolnostima „izvrnutim“ odnosom oca i ćerke, Zeler dovodi u pitanje i postojanost kategorija istine i realnosti.

Ali, u ovu dramu o demenciji, zagonetnoj bolesti koja nagriza moždane funkcije, remeti percepciju životnih okolnosti s kojom moderna medicina ne uspeva da se izbori, i zbog koje svi pate, i oboleli i njegova porodica i okruženje, pisac nas uvodi na duhovit način, i bez patetike.

U glumačkoj ekipi predstave „Otac“ su i Ivan Mihailović, Dragana Varagić Isidora Simijonović i Marko Grabež. Zelerov tekst, koji provocira namernom žanrovskom nedorečenošću i „šeta“ publiku od psihološkog trilera do tragikomedije, prevela je Ivana Dimić.

U autorskom timu su i sjajna dramaturškinja iz Hrvatske Željka Udovičić Pleština, scenograf Darko Nedeljković, kostimograf Leo Kulaš. Muziku je komponovao KOIKOI, tekstove songova potpisuje Džoja Mađeli, a tu su i korepetitorka Ana Ćosović i koreograf Boris Lukman.

Zanimljivo je da je upravo na sceni Ateljea 212 prvi put izvedeno jedno delo Florijana Zelera kod nas, treća drama u njegovoj trilogiji, „Sin“, u režiji Ane Tomović, koju smo premijerno gledali 2021, takođe 27. marta na Svetski dan pozorišta.

U predstavi koja se s svelikim uspehom igra na matičnoj sceni, gostovanjima i festivalima, igraju Svetozar Cvetković, Isidora Minić, Tamara Dragičević, Bane Zeremski i Luka Grbić, a pisac se u ovoj porodičnoj priči bavi temom razvoda roditelja, adolescentskom depresijom i narušenim osećanjima.