Srpsko selo Visibaba puno grobnica rimskih osvajača

Selo Visibaba kod Požege danas je puno vrednih poljoprovrednika, a voće i povrće iz ovog dela Srbije obilazi region. Međutim, ništa manje vredni nisu bili žitelji ovog kraja stotinama godina unazad.

Arheološka istraživanja obavljena na ovom području dokazuju da istorija života seže u izuzetno daleku prošlost, u praistorijsko doba, a nisu je zaobišli ni stari Rimljani koji su se ovde doselili krajem I veka pre nove ere.

Ipak, stvarni proces romanizacije ovog prostora započeo je tek u I veku nakon rođenja Hrista. Municipium Malvesatium je pokrivao teritoriju u najbližim granicama Čajetine, Užica, Bajne Bašte sa sedištem u centru sela Visibabe.

"Nakon osvajanja pojedinih krajeva Rimljani su gradili puteve koji bi omogućavali brže kretanje vojske koja je išla u osvajačke pohode, ali i razvoj trgovine. Na teritorije opštine Požega pronađeno je mnoštvo nalaza iz razdoblja kasne antike, ostaci arhitekture upućuju na postojanje života u antičko doba. Pronađeno je raznovrsno keramičko posuđe,oružje kao i ukosnice i igle koje su tadašnje žiteljke koristile u svakondevnom životu", kaže za RINU novinar Rade Marković koji se sa posebnom pažnjom bavio arheološkim lokalitetima u Požegi.

U selu Visibabe postoji nekoliko arheoloških nalazišta a najplodinija za istraživače bila su Krčevine, Varošište.

Postojanje velikog rimskog naselja moralo je podrazumevati i postojanje rimskog groblja koje su arheolozi pronašli na lokalitetu Blaškovina koji se nalazi u istočnom delu mesta Visibaba, na terasi iznad Zapadne Morave. Istraživanja i iskopavanja su izvršena u drugoj polovini 20. veka, a pretpostavlja se da groblje datira datira iz perioda II i III veka.

Otkriveni su spomenici, postamenti i fragmenti nadgrobnih spomenika, ali i jedna kamena urna visine preko jednog metra sa udubljenjem. Nalazižte pripada kategoriji spomenika kulture od velikog značaja, upisan u centralni registar 1983.

"Izuzetan je pronalazk cipusa sa poljem sa natpisom i reljefom, na kojem je predstavljen Atis. Od ostalih nalaza izdvajaju se ostaci građevine koja je imala strane dužine oko 12 m oko koje su ležali brojni fragmentovani ostaci arhitektonske plastike od sivog krečnjaka. Prema navodima arheologa za sada je registrovano 29 spomenika na rimskom groblju u Blaškovini koja je još poznata pod imenom Zlenac", kaže Marković.

Foto:RINA/Privatna arhiva

Većina ostataka života Starih Rimljana na teritoriji opštine Požega danas nije vidljiva golim okom. Ali, sećanje na stare ratnike u selu Visibabe čuva kovač rimskog oružja, Bato Đokić koji na originalan način predstavlja tajne rimske vladavine.

"Da bi se uradio jedan rimski mač potrebno je uložiti isto vremena i truda kao da sa njim idete u rat, iako je on u današnje vreme samo igrčka. Mačevi se vrlo često koriste glumci u pozorištu kako bi na što bolji način predstavili duh starih vremena. Pretvoriti usijano gvožđe u hladno oružje, poprilično je dug proces. Sav potreban materijal pronalazim u prirodi, trudim se da što više radim ručno a manje da koristim mašine", rekao je Bato.

U antičko vreme ovim zanatom bavili su se posebeni majstori kovači-oružari. Znalo se ko kuje mačeve, ko strele, a ko pravi lukove ili štitove.