Izložba povodom ustaškog masakra u Prebilovcima – jedan predmet odabran kao simbol stradanja nevinih

Na izložbi u atrijumu Narodnog muzeja predstavljene su fotografije Prebilovaca snimljene neposredno posle Drugog svetskog rata i one nastale krajem osamdesetih i početkom devedesetih godina, tokom ekshumacije posmrtnih ostataka žrtava iz hercegovačkih jama.

Jedan predmet iz fonda Muzeja žrtava genocida odabran je kao simbol stradanja nevinih - stolica učiteljice Stane Arnaut koju su ustaše brutalno mučile, a zatim ubile.

Dejan Ristić, v. d. direktora Muzeja žrtava genocida kaže da je avgust posebno tragičan i posebno bolan, pošto su se u tom mesecu desili zločini u Glini, Prebilovcima, Klepcima, a postavljen je i sistem ustaških logora smrti u Jasenovcu.

"Govorimo o događajima koji su se zbili krajem jula i u avgustu 1941. godine i ovih dana obeležavamo te tužne 80. godišnjice brojnih zločina počinjenih od strane ustaša na području genocidne NDH nad srpskim nedužnim civilima'', dodaje Ristić.

O razmerama zločina tokom avgusta 1941. godine svedoče podaci: nestale su 52 srpske porodice i ugašeno 36 ognjišta, a od generacija rođenih između 1925. i 1941. godine preživelo je samo nekoliko dečaka.

Bojana Borić Brešković, direktorka Narodnog muzeja u Beogradu navodi da je od hiljadu stanovnika koji su živeli u to doba u Prebilovcima, preživelo svega 172 žitelja.

"Najviše su stradali žene i deca. Tragična je i činjenica da se Prebilovci svrstavaju u jedno od četiri najgora stratišta u svetu, kada je stradalo najviše stanovnika jednog mesta'', kaže Borić Breškovićeva.

U junu 1992. godine, u oružanoj akciji "Čagalj", hrvatske snage su spalile Prebilovce.

Uništene su kuće, oskrnavljeno je groblje i minirana spomen-crkva sa posmrtnim ostacima Srba ubijenih tokom Drugog svetskog rata.

Prebilovci danas imaju oko 60 stanovnika, a u nekadašnjoj zgradi osnovne škole "Kralj Milutin" obnovljena je biblioteka koja nosi ime po učiteljici Stani Arnaut.