Pohod na istočnu Srbiju - mesto gde je Dunav u svemu naj…

Međutim, Dunav nije jedina prirodna lepota ovog kraja, istočna Srbija je “vlasnik” najvećeg Nacionalnog parka u zemlji - “Ðerdap”, “čuvar” 8.000 godina starog Lepenskog vira, ali i mesto “burne istorije” za koje su se borili i osvajali rimski carevi i turski sultani.

U tom kraju, praistorijski ljudi, a kasnije i osvajači, ostavili su tragove u vidu kamenih skulptura, spomenika, statua, uklesanih latinskih natpisa, puteva, mostova i vojnih utvrđenja, a veliki deo te istorije istočna Srbija je sačuvala i, osim bogatom prirodom, privlači mnoge turiste da je istraže.

Da biste “natenane” istražili istočnu Srbiju potrebno vam je pet do sedam dana, kažu za Tanjug iz Turističke organizacije Srbije (TOS), a njihova preporuka je da “turistički pohod” na istočnu Srbiju počne od Kladova, odnosno “rimskim putem”.

Deo rimskog puta predstavlja i put kroz Ðerdap koji je 103. godine sagradio rimski car Trajan, što je i ovekovečeno natpisom uklesanim u steni pored Dunava, a koji je poznat kao Trajanova tabla.

Rimski put je, međutim, potopljen izgradnjom Hidroelektrane “Ðerdap 1”, te se Trajanova tabla danas jedino može videti iz čamca.

Vožnja čamcem Dunavom je poseban doživljaj, jer osim što razgledate prirodne lepote tog kraja, vidite Trajanovu tablu, prođete kroz Kazan, mesto gde je Dunav najuži i najdublji, iz čamca se pruža i najbolji pogled na najveću klesanu skulpturu u Evropi koja se nalazi na rumunskoj strani.

Reč je o licu dačkog kralja Decebala, poslednjem vladaru Dakije, koji je izgubio rat od rimskog cara Trajana, čime je završen pohod Rimljana na Dakiju. Skulptura Decebala završena je 2004. godine, nakon 10 godina rada, visoka je 40 metara, a ukupna cena radova koštala je milion dolara.

Zanimljivo je i da turisti koji obilaze Kladovo žele da posete i Hidroelektranu “Ðerdap 1”, te tako godišnje ovaj energetski gigant na Dunavu ima 25.000 turističkih poseta.

Dragan Maksimović, direktor za proizvodnju u ogranku HE “Ðerdap”, kaže da je i tokom izgradnje ove hidrocentrale predviđena turistička poseta, te je izgrađena turistička galerija gde su postavljene sve fotografije iz vremena gradnje, ali i poslednjih revitalizacija.

“Turisti koji dolaze mogu se upoznati i sa istorijom ovog kraja, a takođe i sa hidroenergetskim potencijalima “Ðerdapa 1”, rekao je Maksimović.

Turistička poseta hidrocentrali prijavljuje se, dodaje on, kod Turisičke organizacije Kladovo.

Predsednik opštine Kladovo Saša Nikolić navodi da većina ljudi u Srbiji zna da su Trajanova tabla, ostaci Trajanovog mosta, utvrđenje Diana, tvrđava Fetislam kulturno-istorijski spomenici koji se nalaze u Kladovu, ali ono što možda ne znaju, kaže on, to je da će ih u Kladovu dočekati srdačni ljudi.

“Ovde će ih dočekati srdačni ljudi, dobri domaćini, ovde se služi dobra hrana, toče najbolja vina iz ovog regiona i ovde su ljudi uvek nasmejani”, poručuje Nikolić.

Neizostavni deo prilikom obilaska istočne Srbije jesu lepote Nacionalnog parka “Ðerdap” koji se prostire na površini od oko 63.700 hektara duž 100 kilometara desne obale Dunava, od Golupca do Karataša kod Kladova.

Kroz prirodu ovog parka moguće je poći peške, jer su staze uređene i obeležene, a za ljubitelje avanture čuvari Nacionalnog parka “Ðerdap” džipovima voze do najlepših vidikovaca na najdužu i najveću klisuru u Evorpi - Ðerdapsku klisuru.

Mali Štrbac, Veliki Štrbac, Greben ili kako je još nazvan “najlepši breg na Balkanu”, Kovilovo, Ploče samo su neki od vidikovaca koji posetioce ostavljaju “bez daha”.

Nacionalni park “Ðerdap” je stanište risa, veoma retkog u Evropi, a među brojnim životinjama su i vuk, šakal, medved, divlja mačka, vidra, lisica, divokoaza. Ovde raste i oko 1.100 biljnih vrsta i podvrsta, a većina je strogo zaštićena.

I najveća arheološka senzacija šezdesetih godina prošlog veka otkrivena je upravo u istočnoj Srbiji, kod Majdanpeka, Lepenski vir.

Kultura Lepenskog vira stara je oko 8.000 godina i predstavlja prvu ljudsku naseobinu u Evropi. Na tom mestu ljudi su živeli konstantno oko 2.000 godina i za to vreme su prešili evolutivni put od lovca i sakupljača plodova do organizovane društvene ekonomske zajednice.

Stanovnici Lepenskog vira gradili su kuće u kojima se nalazilo ognjište, mali žrvenik i kamene skulpture koje su predstavljale njihova božanstva, a upravo su te skulpture postale prepoznatljiv znak Lepenskog vira širom sveta.

Iz praistorije Lepenskog vira put do Golupca vodi u srednji vek, odnosno do nedavno rekonstruisane Golubačke tvrđave koja je predstavljala važno srednjovekovno vojno utvrđenje, a nastala je na ostacima starijeg rimskog utvrđenja.

Nakon što je rekonstrukcijom dobila “novi sjaj”, tvrđava privlači sve više turista, a direktorka Društva “Tvrđava Golubački grad” Iskra Maksimović kaže da je ove godine za posetioce otvorena nakon ukidanja vanrednog stanja, 9. maja, i da ju je od tada obišlo oko 5.000 ljudi.

"To je izuzetan broj, nismo baš očekivali. Uglavnom dolaze porodice sa decom, još uvek ne primamo grupne posete i nećemo to činiti dok se epidemiološka situacija u državi ne stabilizuje. Posetioci su vrlo disciplinovani i čekaju svoj red da uđu u tvrđavu”, navodi Maksimović.

U odnosu na prošlu godinu, primećuje da posetioci provode više vremena u tvrđavi, gledaju prezentacije, filmove, šetaju se, interesuju ih penjačke zone i sve više njih se odlučuje da se popne do šešir kule.

Najavljuje da će radno vreme tvrđave do kraja maja biti od 10 do 18 časova, u junu će tvrđava biti otvorena do 19 časova, a tokom leta u planu su noćne atrakcije i simulacija viteških borbi.

Avanturu u istočnoj Srbiji možete završiti u Velikom Gradištu, kupanjem i odmorom na Srebrnom jezeru i obilaskom još jedne srednjovekovne i nedavno rekonstruisane tvrđave na Dunavu kod Velikog Gradišta - Ramske tvrđave.

Njena lepota posebno dolazi do izražaja u večernjim satima, kada “osvetli”, a o lepoti mesta na kom je sagrađena najbolje govori legenda koja kaže da je turski sultan, Bajazit Drugi, došavši na ovo mesto, zadivljen lepotom prostro ćilim za molitvu - ihram, pomolio se bogu i rekao:

“Na mestu ovog mog hrama, sagradite mi grad”.