Jubilarni, rekordan 25. Sarajevo film festival
Sarajevo film festival (SFF) predstavlja od 16. do 23. avgusta rekordnih 270 filmova iz više od 50 zemalja, sa fokusom na kinematografije zemalja Jugoistočne Evrope u takmičarskim programima sa ukupno 53 filma. Uz mnogobrojne goste, među kojima su dobitnici Počasnog Srca Sarajeva – poljski reditelj Pavel Pavlikovski, francuska glumica Izabel Iper i meksički reditelj Alehander Inaritu, jubilarni SFF obeležiće čak 68 svetskih premijera, 12 međunarodnih i mnogobrojne regionalne.
Pokrenut 1995. godine pred kraj četvorogodišnje opsade Sarajeva, u želji Obale art centra da pomogne obnovu civilnog društva i održi kosmopolitski duh grada, SFF je dve i po decenije kasnije, uz pokroviteljstvo Uneska, izrastao u jedan od najznačajnijih festivala u regionu i Evropi, zahvaljujući kojem filmovi, talenti i budući projekti dospevaju u centar pažnje međunarodne filmske javnosti.
Program 25. SFF-a počinje svetskom premijerom filma “Sin” domaće rediteljke Ines Tanović – koprodukcijom BiH, Hrvatske, Rumunije, Slovenije i Crne Gore, koja će istovremeno biti prikazana u Narodnom pozorištu, nakon ceremonije otvaranja, te u Letnjem kinu Raiffeisen, a na obe lokacije publici će se predstaviti ekipa tog filma o odnosima u jednoj sarajevskoj porodici u kojoj je jedan od sinova usvojen.
Novi crveni tepih SFF-a inspirisan je ćilimom iz Sarajeva iz 1930. godine iz zbirke Zemaljskog muzeja BiH kao spojem tradicije i savremenosti. Uoči svečanog otvaranja u Narodnom pozorištu, koje će voditi glumac Igor Skvarica, publiku i brojne goste Sarajeva očekuje ulična parada "Umetnost u pokretu" sa oko 200 umetnika. Nakon tradicionalnog pića dobrodošlice na festivalskom trgu, ceremonije na crvenom tepihu i svečanog otvaranja, najavljen je i gala prijem za festivalske goste u hotelu “Evropa”, te veliki vatromet.
Ukupno će 22 filma u četiri takmičarska programa 25. SFF-a imati svetsku premijeru, četiri međunarodnu, 25 regionalnu, a dva filma bosanskohercegovačku.
Film “Sin” Ines Tanović jedan je od devet koje je za Takmičarski program igranog filma odabrala selektorka Elma Tataragić, inače scenaristkinja nagrađivanog filma “Šavovi” Miroslava Terzića iz Srbije koji će biti prikazan van konkurencije u okviru programa Open Air.
Osim filma “Sin”, svetske premijere u Takmičarskom programu igranog filma imaće i rumunski film “Heidi” Cătălin Mitulescu, te “Otvorena vrata” Florenca Papasa i Nadara Operlija iz Albanije, koprodukcija sa Italijom, Kosovom i Severnom Makedonijom, kao i bugarsko-srpski film “U krug” Stefana Komandareva.
Međunarodne premijere imaće rumunski film “Mo” Radua Dragomira, a regionalne “A onda smo plesali” Levana Akina iz Gruzije, koprodukcija sa Švedskom i Francuskom, “Mačka u zidu” Mine Mileve i Vesele Kazakove iz Bugarske, koprodukcija sa Velikom Britanijom i Francuskom, “Priča o tri sestre” Emina Alpera iz Turske, nastao u saradnji sa Nemačkom, Holandijom i Grčkom, te “Take me somewhere nice” Ene Sendijarević, koprodukcija Bosne i Hercegovine i Holandije.
Selektorka Takmičarskog programa dokumentarnog filma Rada Šešić odabrala je 16 ostvarenja, od kojih će osam imati svetsku premijeru –“Da je meni ono što mi nije” Višnje Skorin iz Hrvatske, “Gomila materijala” Sajre Subašić iz BiH, slovenačko-italijanski “Kći Camorre” Siniše Gačića, mađarsko-američki “Koliko daleko su zvezde” Katalin Barsony, turski “Kraljica Lear” Pelin Esmer, “Mali dokumentarni film o 3 pisma” Gorana Bregovića, koprodukcija BiH, Srbije i Francuske, moldavsko-rumunski “Sovjetski vrt” Dragoșa Turea, te “Zlatna devojka” Denise Morariu-Tamas i Adriana Robea iz Rumunije.
Međunarodnu premijeru imaće “Još jedan odlazak” Renate Poljak iz Hrvatske, a regionalne premijere imaće dokumentarci “A sad se spušta veče” Maje Novaković iz Srbije, koprodukcija sa BiH, “Euforija postojanja” Réke Szabó iz Mađarske, “Kad su rasle japanske jabuke” Hilala Baydarova iz Azerbejdžana, koprodukcija sa Austrijom, “Palača za narod” Borisa Miširkova i Georgija Bogdanova, koprodukcija Bugarske, Rumunije i Nemačke, te “Paradajz upoznaje Wagnera” Marianne Economou iz Grčke, dok će BiH premijere imati nagrađivani film “Medena zemlja” Ljubomira Stefanova i Tamare Kotevske iz Severne Makedonije, te kosovski “Negde između” Samira Karahode.
Takmičarski program kratkog filma, koji obezbeđuje kvalifikaciju za nominaciju za Oskara, obuhvata 14 ostvarenja u izboru Elme Tataragić, od kojih će pet imati svetsku, a devet regionalnu premijeru.
U trci za Srce Sarajeva su “Crno sunce” Arde Çiltepea iz Turske, “Gospodin košmar” Luce Tóth i “Simbioza” Nađe Andrasev iz Mađarske, ”Jama” Albana Ukaja iz BiH, “Jedna od mnogih” Vuka Mitevskog iz Severne Makedonije, “Kombi” Erenika Beqirija iz Albanije, “Poslednja slika o ocu” Stefana Đorđevića iz Srbije, “Poslednje putovanje na more” Adija Voicua iz Rumunije, “Posoliti, pobiberiti po ukusu” Teymura Hajiyeva iz Azerbejdžana, ”Prirodni odabir” Alete Rajič iz Bosne i Hercegovine, “Tina” Dubravke Turić iz Hrvatske, “Razglednice s kraja sveta” Konstantinosa Antonopoulosa i “Udaljenost između nas i neba” Vasilisa Kekatosa iz Grčke, te “Ulica Karla Marksa 12” Irine Jordania iz Gruzije.
Selektorka Takmičarskog programa studentskog filma Asja Krsmanović odabrala je 14 filmova, od kojih će pet imati svetsku, dva međunarodnu, a sedam regionalnu premijeru, a dolaze iz Rumunije, Austrije, Hrvatske, Mađarske, Gruzije, Srbije, Hrvatske, Turske, Grčke i Moldavije.
Svetsku premijeru imaće “Šerbet” Nikole Stojanovića iz Srbije, “Groblje slonova” Filipa Mojzeša i “Šihta” Damira Markovine iz Hrvatske, “Svet na čekanju” Omera Deniza iz Turske, “Tužni ženski vikend” Dimitrisa Tsakaleasa i Lide Vartzioti iz Grčke.
Žirijem Takmičarskog programa igranog filma predsedava švedski reditelj i scenarista Ruben Östlund, a o Srcu Sarajeva i drugim nagradama odlučivaće i direktor Međunarodnog filmskog festivala u Roterdamu Bero Beyer, direktorka za razvoj originalnih filmskih sadržaja i akvizicije u Netfliksu Funa Maduka, glumica Jovana Stojiljković iz Srbije i rediteljka Teona Strugar Mitevska iz Severne Makedonije. Nagrada Srce Sarajeva za najbolji igrani film podrazumeva, inače, novčani iznos od 16.000 evra, dok je nagrada za režiju 10.000, a najbolji glumac i glumica dobijaju po 2.500 evra.
Dokumentarne filmove ocenjivaće žiri koji čine umetnička direktorka Međunarodnog filmskog festivala Visions du Réel u Nionu Emilie Bujès iz Švajcarske, umetnički direktor Međunarodnog festivala dokumentarnog filma u Amsterdamu Orwa Nyrabia iz Sirije i osnivač i direktor Factuma i ZagrebDoxa Nenad Puhovski iz Hrvatske.
Srce Sarajeva za najbolji dokumentarni film vredno je 3.000 evra, koliko je i novčani iznos nagrade za ljudska prava u istom programu, dok specijalna nagrada žirija podrazumeva 2.500 evra. Novčana nagrada za najbolji kratki film iznosi 2.500 evra, a najbolji studentski dobiće hiljadu evra.
Među clanovima žirija Takmičarskog programa studentskog filma najavljen je izraelski reditelj Nadav Lapid, dobitnik Zlatnog medveda 69. Berlinala za film “Sinonimi”.
Takmičarski program kao glavni program SFF-a, ustanovljen 2003. godine, svake godine privlači više od 300 gostiju, a proteklih godina postao je najznačajnije mesto za plasiranje jugoistočnoevropskog filma i mesto okupljanja svih profesionalaca i publike koju zanimaju kinematografije zastupljenih zemalja.
U proteklih 16 godina u okviru Takmičarskog programa, SFF je prikazao 678 naslova, od toga 166 dugometražnih igranih filmova, 297 dokumentarnih, 180 kratkih i 34 studentska filma. Zajedno sa programima U fokusu, Avantpremieres, Talents Sarajevo, CineLink Industry Days i BH filmskim programom, Takmičarski program predstavlja najveću i najznačajniju platformu za promociju i razvoj regionalnih kinematografija.
Prošle godine, na 24. SFF-u, čijim je žirijem predsedavao proslavljeni iranski reditelj Asgar Farhadi, najboljim igranim filmom proglašen je bugarski “Aga” Milka Lazarova o izumiranju tradicionalnog načina života, a Srce Sarajeva za najbolji dokumentarac dobio je film “Srbenka” Nebojše Slijepčevića iz Hrvatske o nacionalizmu i ksenofobiji.
*Foto: SFF
(SEEcult.org)
