Srbi poslali Amerikance na Mesec!

OSVAJANjA Meseca ne bi bilo da nije bilo Srba! U godini kada se navršava tačno pola veka od leta misije "Apolo 11" na Mesec, svet se seća i osmorice inženjenjera sa naših prostora-Milojka Majka Vučelića, Slavoljuba Sema Vujića, Milisava Šurbatovića, Danila Bojića, Dragiše Giše Jovanovića, Petra Gajića, Veljka Gašića i Davida Vujića. Svi oni su radili na programu za ljudsko osvajanje Zemljinog prirodnog satelita, uoči i posle tog istorijskog 16. jula 1969. godine, kada je američki lunarni kosmički brod put ovog nebeskog tela poveo posadu - Nila Armstronga, Edvina Oldrina i Majkla Kolinsa. Pet dana kasnije, oni su sleteli na Mesečevu površinu, a ostaće zabeleženo - ali i do danas, prema mišljenju mnogih, obavijeno i velom misterije - da je Armstrong prvi zakoračio na Mesec.

Dr Slavoljub Vujić je bio producent i koordinator projekta "Apolo 11", Milisav Šurbatović šef inženjerske ekipe, a Danilo Bojić kreator šatla "Orao", za šetnju po Mesecu. Dragiša Jovanović je bio inženjer, kao i Petar Gajić, Veljko Gašić je bio savetnik, a istovremeno i dizajner američkih bombardera T-38 trainer, F-5 fighter i B-2. David Vujić je zastupao NASA i bio zadužen za odnose sa medijima.

DVOJICA srpskih inženjera - Milojko Majk Vučelić (79) i Slavoljub Sem Vujić (75) obreli su se u Beogradu pre tačno 10 godina. U razgovoru sa autorom ovih redova, na pitanje da li je stvarno bilo leta na Mesec, odgovorili su: "Kako ne bi bilo kada su Srbi učestvovali u tome!"

PROČITAJTE I:Osmorica Srba napravila "Apolo 11"

Vučelić i Vujić su te 2009. godine mladim naučnicima u svojoj otadžbini preneli svoja znanja i svoj naučni entuzijazam. Doktor tehničkih nauka Slavoljub Vujić, koji je sebe zvao Lala iz Banata, rođen je blizu mesta Jaša Tomić, gde se i školovao. Gimnaziju u Vršcu nije završio, jer je s porodicom emigrirao u Ameriku. Tamo je radio u svim najznačajnijim programima Ministarstva odbrane SAD, zatim u NASA, a paralelno sa radom stekao je čak šest univerzitetskih diploma i doktorsku titulu. Živeo je u Kaliforniji sa suprugom Verom i troje dece.

Milojko Vučelić rođen je u mestu Garešnica, u današnoj Hrvatskoj, u porodici koja se u 18. veku doselila iz Kolašina. Srednju školu završio je u Bjelovaru i diplomirao na Mašinskom fakultetu u Zagrebu, a u Vršcu je pohađao pilotsku akademiju. Rano je otišao u Nemačku, gde je radio u "Mercedesu", a zatim se preselio u Ameriku, gde je nastavio karijeru u "Fordu", "Cesni", "Boingu"... Postaje zatim i jedan od direktora programa NASA. Živeo je u Ohaju, imao je suprugu Inge, sinove Nikolu i Aleksandra i petoro unučadi.

Nil Armstrong / Foto EPA

OD osmorice naših graditelja "Apola 11", danas je živ, i veoma aktivan kao srpski patriota, samo David Vujić. Rođen je u Midlandu 1935. godine. Odrastao je, sa sestrom Ljubicom, u porodici oca Mitra i majke Milke (Todorović), koji su se doselili u SAD iz Okučana i Gline pre Prvog svetskog rata. Diplomirao je na poslovnoj administraciji na Univerzitetu Južna Kalifornija i magistrirao biznis i tehničke nauke na Karitosu, državnom univerzitetu Kalifornije. Aktivan je u oblasti vojne avijacije, kosmičkih letova, sistema transporta, energije, razvoja tehnologije, unapređenja biznisa, marketinga i političkog lobiranja. Bio je inženjer, mason, srpski lobista i zvanični portparol NASA i programa "Apolo 11" u SAD.

Srpski inženjeri, učesnici misije odlaska ljudi na Mesec

Posle uspešnog sletanja ljudske posade na Mesec, njih osmorica, društvo "ćelavih orlova", kako su se duhovito nazvali, napravila su malo slavlje u Kaliforniji i uspešno nastavili svoje karijere.

Srbi i lunarni brod "Apolo 11"

U otadžbini se, međutim, o njima nije govorilo. Iako je Josip Broz primio američkog astronauta Frenka Bormana, koji ga je lično informisao o tome da značajan deo tima "Apola" čine i "Jugosloveni", Broz je o tome ćutao. Možda i zato što Milojko Vučelić, u kasnijem direktnom razgovoru sa Titom, na njegov poziv, nije hteo da podrži "suludu i skupu ideju razvijanja svemirskog programa tadašnje SFRJ", nego je inicirao posredovanje između tadašnjih supersila SAD i SSSR u njihovom potonjem zajedničkom programu "Apolo - Sojuz".

Slavoljub Vujić i Milojko Majk Vučelić u Beogradu 2009. godine / David Vujić danas je srpski lobista

VUČELIĆ REŠIO "PROBLEM HJUSTON"

VUČELIĆ I Vujić dobili su velika priznanja za svoj rad, a Milojko Vučelić i najviše američko civilno priznanje - Predsedničku medalju slobode SAD, jer je rukovodio spasavanjem američkih astronauta posle teške havarije na misiji "Apolo 13" 1970. godine. Tada je u centrali NASA u Hjustonu i nastala čuvena rečenica, koja je postala deo istorije, a koju u panici i beznađu izgovaraju preplašeni kosmonauti: Houston, we have a problem! ("Hjustono, imamo problem").

KAKO BOG KAŽE

Na pitanje da li su Amerikanci zaista sleteli na Mesec, Slavoljub Vujić je jednom odgovorio:

- To samo Bog, koji ih je gore dočekao, može da potvrdi.