Džeruzalem post: Da li je jevrejska država rođena u Srbiji?

Džeruzalem post piše da je na Alkalaja, koji je živeo u Zemunu i koji se smatra duhovnim ocem cionističkog pokreta, presudan uticaj imalo ne samo njegovo dobro poznavanje "Kabale", već i nacionalni pokret na Balkanu protiv Otomanskog carstva, posebno Srba koji su verovatno uticali na ideje mladog rabina.

List na početku teksta podseća da je u julu ove godine u Zemunu jedna ulica dobila ime po začetniku cionizma Teodoru Herclu, a da je svečanoj ceremoniji prisustvovao i izraelski predsednik Ruven Rivlin.

Međutim, Džeruzalem post ukazuje da bi odgovor zašto je srpska vlada dala ime ulice po njemu iznenadio većinu Jevreja, pa čak i najvatrenije cioniste.

Kako navode, rabin Alkalaj, venčao je Herclove roditelje i to 70 godina pre prvog cionističkog kongresa u Bazelu i 90 godina pre Balforove deklaracije.

U svom delu "Čujte o Izraelu" objavljenom 1934. godine u Beogradu, Alkalaj pruža radikalnu interpretaciju dobro poznatih jevrejskih molitvi u kojima poziva na okupljanje sve "dece Izraela".

U tom delu on navodi da povratak jevrejskog naroda u zemlju Izraela zahteva rekreaciju Sanhedrina u Jerusalimu ili izbor političkog lidera, poznatog iz rabinske literature kao Josipovog sina Mesije.

Na tu njegovu ideju o jedinstvu možda je uticalo dobro poznavanje "Kabale", ali je teško zanemariti uticaj srpskih ustanika protiv Otomanskog Carstva koji je zahvatio područje oko Zemuna početkom 19. veka.

Klajn: Alkalaj predvideo stvaranje jevrejskih naselja

Srpski ustanak je bio prvi uspešan narodni ustanak protiv Otomanskog carstva, koje je kontrolisalo Izrael, i prethodio je emancipaciji Jevreja od strane Habzburga, piše Džeruzalem post i postavlja pitanje da li je Alkalaj možda pokušao da ponovi nacionalni uspeh svojih srpskih suseda.

Iako je Alkalajev plan zasnovan na vrednostima judaizma i "Kabale", u suštini je veoma praktičan, smatra srpski istraživač jevrejske istorije Oliver Klajn koji kaže da je Alkalaj predvideo kupovinu zemlje i stvaranje naselja u kojima bi većina bili Jevreji iz Otomanskog carstva.

Prema Klajnu, Alkalaj je u Zemunu čak osnovao društvo posvećeno povratku jevrejskog naroda "Zemlje Izraela", koje je bilo aktivno među nekoliko jevrejskih zajednica u najvećim gradovima Srbije.