Doktori otkrili zašto se kod potpuno zdrave dece razvija leukemija

Od ALL godišnje oboli oko 2.000 dece, a u bogatim zemljama broj se godišnje povećava za jedan odsto, što upućuje na to da bi jedan od njenih uzroka mogao biti moderan način života kakav vodimo, piše BBC.

Profesor Mel Grivs s londonskog Instituta za istraživanje karcinoma, koji je proveo više od 40 godina istražujući dečju leukemiju, tokom radnog veka prikupio je brojne dokaze koji upućuju na to da rak zahvata organe imunog sistema: koštanu srž, grudnu žlezdu (timus) i limfne čvorove ako dete u najranijim godinama života "nije bilo u dovoljnoj meri izloženo mikrobima i bakterijama".

A to, po njegovu mišljenju, znači da bi razvoj ove zloćudne bolest bilo moguće sprečiti.

Prema podacima koje je prikupio profesor Grivs, akutna limfoblastična leukemija je kombinacija genetskih mutacija i izloženosti organizma običnoj infekciji, nakon što je dete prošlo "sterilnu" prvu godinu života.

"Već 40 godina proučavam leukemiju kod dece. Kroz to vreme izmenile su se brojne stvari kada je posredi naše razumevanje biologije, kao i lečenje ove bolesti. Danas se možemo pohvaliti podatkom da je oko 90 odsto slučajeva ALL kod dece izlečivo. Ali sve vreme mi se činilo da jedna karika nedostaje, ona koja bi nam objasnila zašto i na koji način se kod potpuno zdravog deteta razvije leukemija i može li se ova vrsta karcinoma sprečiti", rekao je Grivs.

Naučnik je, uz pomoć kolega iz celoga sveta s kojima je tokom dugogodišnje saradnje proučio niz ranije sprovedenih studija, objasnio da postoje tri stepena bolesti.

"Nespreman" imuni sistem

Prvi je, čini se, nezaustavljiva genetska mutacija koja se događa još u majčinoj utrobi, a zove se preleukemijski poremećaj ili mijelodisplazija.

Druga je nedovoljna izloženost mikrobima tokom prve godine detetovog života zbog čega imuni sistem ne uspeva da "nauči" kako ispravno i delotvorno da se nosi s raznim biološkim pretnjama.

Foto: Thinkstock

I na kraju, u manjem broju slučajeva, obična infekcija podstiče drugu mutaciju koja obično rezultira imunološkim poremećajem i na kraju razvojem leukemije.

"Istraživanje upućuje na to da ALL ima jasan biološki uzrok i da ga aktivira niz infekcija kod dece sklone ovoj bolesti čiji se imuno sistem nije imao vremena da pripremi za odbranu organizma", smatra Grivs.

Ranije tvrdnje naučnika po kojima se leukemija povezivala sa izloženošću elektromagnetskim talasima ili sa zagađenjem okoline ili vazduha u potpunosti je neutemeljena, smatra profesor Grivs.

Svoja je zapažanja potkrepio istraživanjima sprovedenim na životinjama. Ona su pokazala da se kod dela životinja iz grupe koja je od dolaska na svet uzgajana u gotovo sterilnim uslovima i bez izlaganja mikrobima, nakon izlaganja infekciji razvila leukemija.

Grivs je izneo i podatke po kojima je među decom koju su majke duže dojile, dece sa starijim braćom ili sestrama, kao i one koja su pohađala vrtiće, zabeležen manji broj slučajeva ALL-a.

Londonski naučnik veruje da se sa ovakvim informacijama može nastaviti dalje prema mogućem sprečavanju razvoja leukemije kod dece. Smatra da je puno realnija perspektiva kreiranje preventivne vakcine koja oponaša zaštitni uticaj prirodnih infekcija u ranome detinjstvu.

Grivsova ideja zahteva dalja istraživanja, a dr Alasder Rankin, direktor britanskog humanitarnog udruženja "Bladvajz" kaže da "razvoj snažnog imunološkog sistema u najranijem detinjstvu smanjuje rizik od razvoja ove bolesti", ali istovremeno upozorava da "u ovome trenutku moderna medicina nema nikakav konačan način kojim bi sprečila razvoj akutne limfoblastične leukemije kod dece".

Rezultati istraživanja objavljeni su u časopisu Nature Reviews Cancer.