Da li najavljena strategija Evropske komisije, kojom se predviđa prijem Srbije i Crne Gore u Evropsku Uniju do 2025. godine, predstavlja udarac crnogorskoj Vladi i institucijama koje su do sada rezolutno tvrdile da je neprihvatljivo priključenje u paketu sa drugim državama i najavljivale da će Crna Gora okončati pregovarački proces do 2022. godine?
Najava prijema Crne Gore u Evropsku Uniju zajedno sa Srbijom do 2025. godine predstavlja potpuno novu procjenu i strategiju Evropske komisije, a najavljeni period do prijema je barem tri godine duži od perioda koji su najavljivali najviši crnogorski zvaničnici.
Takođe u u dokumentima koji su objavljeni na sajtu Evropske komisije, najavljena je strategija za zajednički prijem Crne Gore sa Srbijom u Evropsku Uniju, što predstavlja integracioni proces u "paketu" kojem se zvanična Crna Gora u gotovo svim javnim izjavama oštro protivila i zagovarala princip "regate".
Treba reći da je Crna Gora, nakon pet godina pregovaračkog procesa, otvorila 28 od ukupno 33 poglavlja i privremeno zatvorila tri. Srbija je u dosadašnjem procesu pristupanja otvorila 10 poglavlja od ukupno 35.
U martu ove godine se premijer Duško Marković otvoreno usprotivio ideji zvanične Srbije o stvaranju takozvane balkanske carinske unije, jer je bilo naznaka da bi taj projekat mogao da uspori put Crne Gore ka Evropi.
„... To se odnosi na ideju o uspostavljanju jedinstvenog tržištva na Zapadnom Balkanu. Ono što je ključno, za nas je prihvatljiva samo ona inicijativa koja nas neće usporiti ili na bilo koji način dovesti u pitanje tempo naše evropske integracije“, rekao je tada premijer.
Potom se premijer Marković otvoreno suprostavio mogućim namjerama da Crna Gora kao predvodnik u evropskim integracijama u regionu, bude stavljena u paket za pridruživanje sa drugim zemljama.
„Ne vjerujem da bilo ko u EU sumnja da u narednih, najviše pet godina, mi možemo ispuniti sve preostale kriterijume za članstvo. Za neke druge države Zapadnog Balkana realno je da taj rok mora biti znatno duži. Mi, dakle ne tražimo da Crnoj Gori bilo ko gleda kroz prste. Tažimo da se naši rezultati realno vrednuju i da nam EK jasno kaže, ako budete radili kao do sada završićete posao za pet godina“, rekao je Marković u maju ove godine.
Takođe u junu ove godine premijer Marković je dobio uvjeravanja od evropskog komesara za proširenje Johanesa Hana da će se pristupanje Uniji odvijati po principu "regate", a ne "paketa".
Kraj pregovaračkog procesa Crne Gore Marković je najavio za kraj mandata njegove Vlade: „Komesar Han mi je rekao da ostaje princip 'regate' koji je već uspostavljen, a to je da one zemlje koje ostvaruju napredak i koje imaju rezultate budu vrednovane kroz otvaranje novih poglavlja. Naše je opredjeljenje, naravno ako budemo sposobni da odgovorimo tom opredjeljenju, da u mandatu ove Vlade okončamo pregovarački proces“.
Ipak krajem prošle nedjelje, pozdravljajući govor predsjednika Evropske Komisije Žan Klod Junkera, koji je najavio veće prisustvo Evropske Unije u regionu, te najavu Evropske komisije da će „napraviti strategiju za uspješan prijem Srbije i Crne Gore u EU do 2025 godine“, ministar Evropskih poslova Aleksandar Andrija Pejović je saopštio da se radi o „izuzetno dobroj poruci i korisnom scenariju za Crnu Goru“. Uz to je ministar Pejović ocijenio posebno značajnim „da je upravo Crna Gora, uz Srbiju, označena kao država predvodnik za članstvo u EU...“.
Da li je Vlada Crne Gore odustala od svog rezolutnog stava kojim ne prihvata regionalan princip pristupanja EU, je pitanje koje smo poslali ministru Pejoviću.
U pisanom odgovoru za Radio Slobodna Evropa, ministar Pejović saopštva da „ni Vlada Crne Gore ni Evropska unija nijesu nikad razmatrali tzv. regionalni pristup. Pejović tvrdi da se EU zalaže za napredovanje u skladu sa pojedinačnim dostignućima svake od država, kako treba shvatiti i samu strategiju Evropske komisije za uspješno članstvo, a ne kao zalaganje za zajedničko pristupanje Crne Gore i Srbije."
A na pitanje da pojasni razliku između najava iz Vlade o okončanju ispunjavanja kriterijuma za članstvo u EU, ministar Pejović kaže da „predviđena strategija do 2025. ne znači da je to godina koja je određena za pristupanje. To je, zapravo, period u kojem je potrebno završiti započete reforme i biti spreman za pristupanje. Ako neka od država ranije ispuni uslove za prijem, vrata EU će biti otvorena za stupanje u članstvo.“
Ministar Pejović naveo je i da „iako napredak u pregovorima zavisi prije svega od nas samih, moramo imati na umu da države članice i institucije EU određuju ritam i kalendar pristupanja u skladu sa svojim interesima i strategijskim ciljevima.“
Vjeruje da će pokretanje strategije za uspješno članstvo doprinijeti da dinamika pregovora u narednom periodu bude bolja.
Facebook Forum