Izvor: VOA, 14.Sep.2017, 11:11 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Odlazak Slavka Goldštajna, čoveka izuzetne biografije
U Zagrebu je u 89. godini života preminuo Slavko Goldštajn, čovek izuzetne biografije, kome komentatori pridaju epitet velikana hrvatske kulture. Goldštaj je bio publicista, urednik i izdavač. Između ostalog je bio osnivač i urednik Vijesnika u srijedu, urednik u Radio Zagrebu, filmski scenarista, glavni urednik izavačke kuće Stvarost i časopisa Erasmus. Bio je i predsednik Jevrejske opštine Zagreb, a kasnije jevrejske verske zajednice Beth Istrael. Tokom svog radnog veka uredio je više od 150 knjiga, a kao izdavač je radio na još 400 naslova. Bio je i predsednik Saveta Spomen-područja Jasenovac. Goldštaj je objavio niz knjiga o novijoj hrvatskoj istoriji. Bio je verovatno najbolji poznavalac onoga što se u za vreme NDH događalo u ustaškom logoru u Jasenovac, pošto je tome posvetio značajan deo svog istorijsko-istraživačkog rada. Bio je veliki protivnik manipulisanju brojem žrtava u ratovima i suprotstavljao se kako onim krugovima u Hrvatskoj koji su pokušavali da drastično umanje broj ubijenih u Jasenovcu, tako i onima sa srpske strane koji su ga znatno preuveličavali. Odavao je poštu svim žrtvama, bez obzira na nacionalnost i veru. Bio je među onima koji su se enegičmo protivili falsifikovanju istorije i žestoko je kritikovao upotrebu fašističkih simbola u modernoj Hrvatskoj, među kojima je i ustaški pozdrav Za dom spremni. Goldštajn je sa bratom, s početkom višestranačja u Hrvatskoj, osnovao Hrvatsku socijal-liberalnu stranku. Devedesetih je boo ljuti protivnik politike Franje Tuđmana, a 2012. je podržao inicijativu za uklidanje saborske komemoracije žrtava Križnog puta na Blajburgu. Jedno vreme je radio i kao savetnik Zorana Milanovića, bivšeg lidera SDP-a i hrvatskog premijera. Goldštajn je često upozoravao i na rast ekstremne desnice. Smatrao je da je za to odgovorna dnevna politika. “Politika je ne samo odgovorna za pojave koje danas imamo, nego ona zloupotrebljava te stare boli da bi ostvarila političke bodove. A to je na granici zločina, neću reći kriminalnog, nego društvenog i moralnog zločina. Politika je najsposobnija i ima najviše moći da to prebrodi i to se negdje uspijeva”, govorio Goldštajn. Slavko Goldštaj rođen je u Sarajevu, dok je njegova porodica bila na proputovanju kroz taj grad. Detinjstvo je proveo u Karlovcu, a na početku rata ustaše su uhapsile njegovog oca Ivu, dok je on uspso da pobegne u Bački Kovačevac. Od 1942. Slavko Goldštajn sarađivao je s partizanskim jedinicama, a kraj rata dočekao je u činu poručnika. Mnogi iz njegove porodice stradali su i završili u koncentracionim logorima. Posle Drugog svetskog rata Goldštajn je jedno vreme živeo u Izraelu, a u Zagrebu je studirao književnost i filozofiju. Slavko je često citirao i reči svog oca Iva, koji mu je iz logora napisao: "Bolje je podnositi nepravdu, nego činiti je".
.jpg)
