Izvor: N1 televizija, 28.Avg.2018, 23:08 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Povelja bana Kulina - prvi sačuvan državni dokument u Bosni
Prošlo je 829 godina od nastanka najstarijeg pronađenog i očuvanog bosanskog državnog dokumenta - Povelje Kulina bana. Tri su verzije ovoga dokumenta - original koji se, istoričari kažu, nalazi u ruskom Sankt Peterburgu i dve prepiske koje se nalaze u Dubrovniku.
U ime Oca, sina, svetog duha, obećao je ban Kulin Dubrovčanima slobodu kretanja na teritoriji Bosne, oslobodivši ih plaćanja carine ovim dokumentom. Bilo je to 29. avgusta 1189. godine. Reči dubrovačkom knezu >> Pročitaj celu vest na sajtu N1 televizija << Krvašu ispisao je pisar Radoje.
Eksponat iz Zemaljskog muzeja u Sarajevu zapravo je kopija. Postoje dva prepisa u Dubrovniku, a primerak za koji istoričari pretpostavljaju da je original, nalazi se u Sankt Peterburgu u Rusiji.
Dokument je poneo nadimak "rodni list" Bosne. Ipak, neki istoričari smatraju da je to nepravedno.
Nedim Rabić, istoričar u Institutu za istoriju smatra da se karakterizacijom Povelje kao "rodnog lista", BiH oduzima nekoliko vekova istorije.
"U tom slučaju bi oduzeli Bosni najmanje nekoliko vekova istorije. Ta sintagma se često provlači kroz medije, mada se ja ne slažem, ali razumem zašto se ističe da je to rodni list. Ono što je značajno je to što je ona prvi akt vladara na prostoru Bosne i širem slovenskom jugu. Značajna je za Bosnu i za Dubrovnik, koji se tada spominje pod svojim slovenskim nazivom. Ranije je bio Ragusa", objasnio je Rabić,i dodao da ona nije ništa manje značajna sa aspekta jezika.
"Povelja je pisana na narodnom jeziku i ona je prvi spomenik Južnih Slovena na tom jeziku. Ranije su povelje pisane latinskim pismom", istakao je Rabić.
Proverili smo i koliko su nastavni planovi i programi u BiH usaglašeni o Povelji.
U udžbeniku istorije za sedmi razred osnovne škole koji se koristi na području Kantona Sarajevo u poglavlju o Bosni za vreme prvih banova je navedeno sledeće:
"Povelja je pisana srednjovekovnim bosanskim pismom koji se naziva bosančica. Bosančica je vrsta čirilićnog pisma. Dokument otkriva da je Bosna uređena država sa vladarom, dvorskom kancelarijom, službenicima".
S druge strane, u udžbeniku istorije za sedmi razred osnovne škole koji se koristi u Republici Srpskoj u ilustraciji Povelje o poglavlju o Srednjovekovnoj bosanskoj državi je navedeno, pak, sledeće:
"Počeci srpske pismenosti, kao najstariji spomenik narodnog jezika".
Manje zvanični izvori imaju i manje usaglašene informacije. Ljubitelji Wikipedije naići će na probleme - barem kada je u pitanju jezik. U hrvatskoj verziji, povelja je, piše, napisana arvaticom. Bosanska verzija, ipak, kaže - starobosanski narodni jezik, pismo bosančica. Oni koji se odluče na srpsku Wikipediju, naći će da je Povelja Kulina bana napisana na narodnom srpskom jeziku iz Bosne.
Izvor: N1
.jpg)
