Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 19.Feb.2020, 19:39 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Pre 180 godina srpski studenti povezali Srbiju i Francusku
Odnose između Francuske i Srbije započeli su srpski stipendisti koji su studirali najviše u Parizu od sredine 19. veka, koji su francuski uticaj donosili u politički, kulturni i javni život Srbije, rečeno je na okruglom stolu organizovanom povodom završetka obeležavanja 180 godina od uspostavljanja diplomatskih odnosa između Srbije i Francuske.
Učesnici su se saglasili da su na odnose dve zemlje najviše uticali >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << i danas utiču dobri lični odnosi između građana, koji su tokom Velikog rata prerasli u "bratstvo po oružju".
Počasni profesor na Sorboni i inostrani član Srpske akademije nauka i umetnosti Žan - Pol Bled kazao je da su odnosima dve zemlje prvenstveno doprineli srpski studenti koji su počev od 1840. godine odlazili na studije u Francusku, posebno u Pariz.
Kako je naveo, oni su bili stipendisti srpske države i njih je godišnje bilo najviše petoro, a godinama se broj srpskih studenata povećavao, jer su im njihove porodice plaćale samostalno školovanje.
Srpski studenti su se neretko odlučivali i za postdiplomske studije u Francuskoj i takva situacija je zatečena i 1914. godine, kazao je Bled koji je primetio i da oni nisu ostajali u Francuskoj, već su se vraćali u svoju državu, zauzimali visoka mesta u društvu i u bitnim sektorima, bilo da je reč o političarima, diplomatama ili univerzitetskim radnicima.
To je doprinelo uplivu francuskog sistema u Srbiji, kazao je Bled ocenivši da to predstavlja veliki doprinos intelektualnim odnosima dve zemlje.
Ti srpski intelektualci, koje su zvali Parižanima, bili su međusobno solidarni, a pored toga postojala je i struja francuskih intelektualaca, koji su se sve više interesovali za Srbiju i, kako dodaje Bled, osećali neku vrstu fascinacije Srbijom.
Bled, pronalazeći veze otpočinjanja prijateljstva dve države i naroda sa sadašnjim trenutkom, kaže da se one mogu videti u tome što je Francuska između dva rata imala prvorazredni položaj i ulogu u Evropi, koja možda danas nije takva, ali je model i možda može postati cilj za budućnost, što, dodao je, i jeste ideja francuskog predsednika Emanuela Makrona.
Aleksandra Kolaković sa Instituta za političke studije primetila je da kada pomislimo na odnose Srbije i Francuske u 180 godina, dominira sećanje na "bratstvo po oružju", koje je, kako kaže, iskovano u ratu, ali i van njega.
Kaže da su Srbi u Francuskoj nakon Solunskog fronta gledali zaštitnicu, a da se sada postavlja pitanje šta je ostalo od svega toga u sećanju.
"Ono što je definitivno ostalo jeste sećanje u porodicama, koje je uspelo da prodre i u širu javnost. Istorija odnosa Srbije Francuske nije samo sećanje na večito prijateljstvo, već ima potencijal i da bude dobra osnova za saradnju", kazala je Kolaković.
Za nju je veoma bitno što je u odnosima prisutna snažna evropska dimenzija i evropske vrednosti.
"Ključ u odnosima je jezik ljudi, kulturna i intelektualna razmena, što se pokazalo još bitnijim u 20. veku kada je došlo do problema u odnosima, pa i prekida", kazala je Kolaković i dodala da je prvi prekid bio posle Drugog svetskog rata, koji je duže trajao jer je prebačen na nivo francusko-jugoslovenskih odnosa, a drugi tokom devedesetih godina za vreme sukoba na prostoru bivše SFRJ i NATO bombardovanja SR Jugoslavije.
Direktor Balkanološkog instituta Vojislav Pavlović govoreći o srpskim stipendistima u Francuskoj u 19. veku kazao je da ih je ta zemlja menjala i vršila veliki uticaj na njih.
On kaže da je fascinacija Francuskom u suštini fascinacija demokratijom.
Dodaje da se ta fascinacija Francuskom može i sada desiti u Srbiji, i to, kako kaže, prilikom pristunja EU.
Stanislav Sretenović sa Instituta za savremenu istoriju naveo je da je u srednjoistočnoj Evropi malo primera kao što Srbija može da kaže da skoro već 200 godina održava odnose sa Francuskom.
"Ključna crta koja nas povezuje su ljudske aktivnosti i bez obzira na bolje i lošije političke odnose, ti odnosi među građanima su se naročito isticali i za vreme ratova i u miru. Ti lični odnosi ostaju u dugotrajnom sećanju i zadržavaju se u sećanjima određenih porodica, gde se s kolena na koleno prenose", kazao je Sretenović.
Sretenović ističe da su Francuska i Srbija skupo platile savezništvo u Velikom ratu, kao i prijateljstvo koje je upisano i u kamenu i to i u Srbiji i Francuskoj.
Savremeni odnosi Srbije i Francuske se odvijaju u Evropi, koja je u miru i u kojoj vlada demokratija, kazao je Sretenović dodajući da je francusko-srpsko prijateljstvo zalog za budućnost.
"Dva veka diplomatskih odnosa su duhovni kapital koji Srbi imaju kod Francuske i mogu da posluže da odnosi budu bolji i da Srbija ima veću francusku podršku na putu ka EU", kazao je Sretenović.
U toku današnjeg dana, povodom završetka obeležavanja 180 godina diplomatskih odnosa Srbije i Francuske, francuski ambasador u Beogradu Žan - Luj Falkoni organizovao je prijem u Ambasadi, pre kojeg je emeritus Žan - Pol Bled održao predavanje na tu temu u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti.
Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...
.jpg)
