Izvor: Vesti-online.com, 23.Avg.2016, 08:10   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Kome i kad treba podizati znamenje (3): Samo se Pariz odužio čika Peri

Za neke istorijske ličnosti stranci su pokazali više sluha i pijeteta nego njihov srpski narod. U prestižnom Šesnaestom arondismanu, na obodu Bulonjske šume u Parizu, nalazi se skver koji nosi ime kralja Aleksandra Prvog od Jugoslavije, na kome je podignut monumentalni spomenik ocu i sinu Petru Prvom i Aleksandru Karađorđeviću. Sa zadnje strane se nalazi bronzani reljefni portret kralja Petra iz mlađih dana, s citatom: "Meni >> Pročitaj celu vest na sajtu Vesti-online.com << je čast što sam vojničku karijeru počeo pod zastavom Francuske."

Petar je u mladosti kao poručnik francuske vojske i pripadnik Legije stranaca bio ranjen i zarobljen u francusko-nemačkom ratu, a kad je pobegao iz zarobljeništva, preplivao je Loaru kod Orleana i ponovo se priključio francuskoj vojsci. Francuzi su ga nagradili Ordenom Legije časti.

S desne strane postamenta iskucane su, priča se, poslednje reči kralja Aleksandra nakon atentata u Marselju 1934: "Čuvajte Jugoslaviju, čuvajte francusko-jugoslovensko prijateljstvo."

Nijedan od ove dvojice Karađorđevića nema spomenik u svojoj prestonici, zbog čega se poslednjih godina pojavila inicijativa da se ta nepravda ispravi. Ideja arhitekata da to bude između dva dvora, na Terazijama, međutim, naišla je na osporavanje iz razumljivih razloga. Na tom mestu se nalazio dvor u kojem su živeli kralj Aleksandar i kraljica Draga Mašin, poslednji vladarski par Obrenovića koji je mučki ubijeni u majskom prevratu 1903. godine, nakon čega su Karađorđevići došli na vlast.

Iz sličnog razloga nepriličnosti, ni zajednička bista osnivača dve srpske suparničke dinastije nije uspela da opstane u beogradskoj varoši. Nije se primila plemenita ideja tadašnjeg viceguvernera Narodne banke Marka Stojanovića da se zajedničkom bistom Karađorđa i Miloša Obrenovića simbolično pomire dve Srbije.

Kratkotrajno je bila izložena na kraju Knez Mihailove, na stogodišnjicu srpskog ustanka. Dakle, samo godinu dana od krvave smene dinastija, pa je bilo naivno očekivati da će skulptura, simbolično nazvana "Pomirenje", biti prihvaćena među prestoničkim Srbima, podeljenim na Karađorđeviće i Obrenovićeve.

Na kraju je zajednička bista dvojice najznačajnije srpskih vođa 19. veka završila u Patrijaršijskom dvoru u Beogradu. Čeka neko bolje vreme za pomirenje vazda politički, dinastički i kulturološki zavađenih Srba.

Kada je oktobra pre dve godine, u Devojačkom parku, u glavnoj beogradskoj ulici, nazvanoj po kralju Milanu, podignut spomenik ruskom caru Nikolaju Drugom, Aleksandar Lukić, urednik u Radio Beogradu, došao je na ideju da se preko puta, između dva dvora podigne spomenik - caru Dušanu.

- Srpska državnost ne može se svoditi na 19. vek. Ona je mnogo starija i može se pomeriti bar pet vekova nazad, do donošenja Dušanovog zakonika 21. maja 1349. godine - smatra Lukić.

Jedini srpski car, kao donosilac čuvenog zakonika, već ima svoj postament ispred Palate pravde, ali generalno, Nemanjići, najveći zadužbinari i utemeljivači SPC, nemaju adekvatne spomenike u srpskoj prestonici, pa je nedavno, na predlog Aleksandra Vučića, doneta odluka da se Stefanu Nemanji podigne spomenik u parku Manjež.

Nastavak na Vesti-online.com...