Izvor: Večernje novosti, 06.Sep.2015, 18:48   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Crkvu čeka vruća jesen zbog Vatikana

SPREČAVANjE članstva Kosova u Unesku trenutno je jedno od najznačajnijih pitanja za Srpsku pravoslavnu crkvu. Manastiri na Kosovu i Metohiji, njihovo monaštvo i briga o duhovnosti srpskog naroda na KiM već godinama prvi su prioritet ne samo Eparhije raško-prizrenske, nego i Srpske patrijaršije. Borba protiv otimanja srpske duhovne baštine u južnoj pokrajini, međutim, samo je jedan u nizu izazova sa kojim je suočena Srpska crkva i njeno sveštenstvo. Zbog velikog broja otvorenih pitanja >> Pročitaj celu vest na sajtu Večernje novosti << i problema koji bujaju sa svih strana, nezvanično se čak pominje da bi na jesen mogao da se sastane i Sveti arhijerejski sabor. S obzirom na već ustaljenu praksu da se najviše crkveno telo sastaje samo jednom godišnje, u maju, ovo bi bio svojevrsni presedan, ali i znak da se očekuje veća agilnost crkvenih tela. Bilo sednice "crkvene skupštine" ili ne, izvesno je da nastupa vruća jesen za SPC. Jedan od prvih i najvažnijih zadataka biće formiranje delegacije koja će na predlog pape Franje sa vatikanskim stručnjacima razmatrati istorijsku ulogu kontroverznog hrvatskog kardinala Alojzija Stepinca. Srpska patrijaršija već pregovara sa više viđenih istoričara i stručnjaka za Drugi svetski rat i Holokaust, koji bi trebalo da vode glavnu reč u ovom međucrkvenom dijalogu. - Ideja pape Franje da se pre konačne odluke o proglašenju za svetitelja kardinala Stepinca razmotre svi detalji njegove biografije ima našu punu podršku. Iskoristićemo priliku da vatikanskim sagovornicima ukažemo na dimenzije zločina počinjenih u NDH, ali i sve aspekte Stepinčeve odgovornosti - kaže za "Novosti" sagovornik iz vrha SPC. - Rasplet ovog slučaja veoma je važan za SPC i Svetu stolicu, jer će od njega zavisiti izgradnja budućih odnosa. Od ovog pitanja, uostalom, može da zavisi i buduća saradnja Vatikana sa Moskvom, čije je uspostavljanje jedan od prioriteta pape Franje. Izuzetno značajna tema za SPC, o kojoj se govori samo iza zatvorenih vrata eparhijskih dvorova, jeste i predstojeći Svepravoslavni sabor, koji će se održati u februaru sledeće godine u Carigradu. Ovaj po mnogo čemu jedinstveni događaj u svetu pravoslavlja, u domenu je crkvene diplomatije, od koje zavise dugoročni stavovi crkava. Već sada se nazire da će glavnu reč na ovom skupu voditi Ruska pravoslavna crkva (RPC), koja je među retkim crkvama čija je teorija već dala odgovore na većinu aktuelnih pitanja u pravoslavlju. RPC je na čelu tzv. slovenskog bloka crkava koji se za prevlast u pravoslavlju bori sa "jelinskim" crkvama, okupljenim oko Carigradske patrijaršije i Atinske arhiepiskopije. Između njih se često javljaju nesuglasice, a njihove odnose dodatno usložnjava svetska politika i odnos snaga velikih sila. Sa velikim izazovima suočene su i eparhije SPC u regionu. U Crnoj Gori trenutno se vodi borba protiv novih propisa koji uređuju uređenje i rad crkava i verskih zajednica. Tamošnje vladike predvođene mitropolitom Amfilohijem pokrenule su široki društveni dijalog u cilju povlačenja nacrta novog zakona. Iza ovih paragrafa, kako tumače crkveni oci iz Crne Gore, krije se pokušaj režima da stavi pod kontrolu ne samo ustrojstvo verskih zajednica, nego i njihovu imovinu. - Nacrt zakona u pojedinim delovima apsolutno je neprihvatljiv za SPC, jer zadire u unutrašnje ustrojstvo Crkve - kaže vladika budimljansko-nikšićki Joanikije. - Ovaj akt slobodno bi mogao da se nazove zakon o oduzimanju Crkvi imanja, hramova i svih prava i sloboda u Crnoj Gori. Zbog toga smo izuzetno zabrinuti. Vruću crkvenu jesen podgrejaće i najavljeni početak pregovora o statusu kanonski nepriznate Makedonske pravoslavne crkve. Dijalog između Srpske patrijaršije i Crkve u Skoplju, međutim, mogao bi da odloži zahtev SPC da se pre početka dijaloga obustave sudski procesi protiv sveštenika i vernika autonomne Ohridske arhiepiskopije, koji su godinama na udaru vlasti u Skoplju. Zaoštravanje srpsko-hrvatskih odnosa najbolje oseća sveštenstvo i monaštvo u Dalmaciji i Slavoniji. Otuda se mnogo očekuje od predstojećeg dijaloga sa Hrvatskom biskupskom konferencijom, od koje se očekuje da analizira složene odnose katolika i pravoslavaca na području Hrvatske. Rad na smirivanju situacije očekuje se i u BiH, posebno posle bujanja letošnjih tenzija. Ništa manje problema Srpska patrijaršija nema i na svom unutrašnjem planu. Suspenzija, koju vrh SPC naziva "privremenim oslobađanjem obaveza", vladike niškog Jovana, ukazala je na duboke probleme na liniji Sveti sinod - episkopi - sveštenstvo - vernici. Patrijarh Irinej će u sledećih mesec dana boraviti u SAD i Kanadi, gde će pokušati da pomiri zavađene vernike i oživi eparhijski život, koji je umnogome zamro posle smene vladike Georgija. Jedan od najvažnijih zadataka koji je pred njim jeste i finansijska stabilizacija Kanadske eparhije i ponovno okupljanje rasutih i posvađanih vernika. Srpskoj crkvi potrebno je i kadrovsko jačanje, jer je više značajnih eparhija bez nadležnog vladike. Pored episkopije u Kanadi, u ovom krugu je i Mileševska, Niška i eparhija u Južnoj Americi. LAVRENTIJE SE NE POVLAČIPOZIV vladici Jovanu (Puriću) da pređe u Eparhiju šabačku nije znak slabosti episkopa Lavrentija i njegove želje za povlačenjem, kako je to protumačeno u crkvenim krugovima. - Vladika je dobrog zdravlja i ne planira povlačenje - rečeno nam je u eparhijskom sedištu u Šapcu. - Njegova ponuda može da se tumači samo kao gest dobre volje u cilju smirivanja situacije u Crkvi. Istim motivima Lavrentije je bio vođen i pre nekoliko godina kada je doneo odluku da podeli šabačko-valjevsku eparhiju i u crkveni život uključi još jednog arhijereja.ARTEMIJE POSTAVLjA VLADIKE SABOR SPC na ovogodišnjem prolećnom zasedanju isključio je iz crkvene zajednice bivšeg vladiku raško-prizrenskog Artemija. Ovaj gest, međutim, nije ništa promenio u njegovom delovanju. Bivši episkop SPC koji je na čelu verske zajednice pod nazivom "Eparhija raško-prizrenska u egzilu", nedavno je hirotonisao i drugog velikodostojnika - horepiskopa novobrdskog i panonskog Maksima. Artemije je u svoj monaški red primio više iskušenika, a njegov sledeći potez jeste otvaranje bogomolje u SAD. Prva, kako kažu njegovi monasi i vernici, katakomba, preko okeana biće ovog meseca otvorena u Detroitu.
Pogledaj vesti o: Autonomna pokrajina Kosovo i Metohija

Nastavak na Večernje novosti...