Povodom dolaska Vladimira Putina u Beograd na vojni defile, Danas pokreće debatu o reafirmaciji partizanskog pokreta Josipa Broza Tita. Naše sagovornike pitali smo da li je Putinova poseta doprinos reafirmaciji partizana. Zatim da li se dogodio preokret u zvaničnoj politici rehabilitacije četnika. I konačno, kako vide odnos političkih stranaka prema ovoj temi – koliko se tokom godina vlasti SPS, DSS i DS iskreno odnosile prema rehabilitaciji četnika, a koliko se iskreno danas SNS odnosi prema partizanskoj tradiciji.
Prisustvo Vladimira Putina na vojnoj paradi doprinelo je ozbiljnosti valorizacije antifašizma kao istorijskom pobedniku nad vojskom i ideologijom, koja je ništila sve vrednosti čoveka i čovečanstva. Slobodno se može reći da je Crvena armija dobila rat u Evropi, odnosno da je njena uloga bila ključna u konačnom porazu nacističke Nemačke. Može se, takođe, bez preterivanja naglasiti da je Narodnooslobodilačka vojska Jugoslavije, u završnim operacijama, bila vojno veoma značajna u povezivanju istočnog i zapadnog fronta ili, da je bila četvrta vojska po snazi u antifašističkoj koaliciji. Putinovo priznanje doprinosu jugoslavenskih partizana nije bilo kurtoazno. Savezništvo u Drugom svetskom ratu, najgorem ratu u istoriji ljudskog roda, nije nešto što se zaboravlja i minimalizira. Žrtve koje su u temelju te velike istorijske pobede obavezuju sve na pijetet i zahvalnost za slobodu, kaže za Danas istoričarka Branka Prpa, odgovarajući na pitanje da li su Putinova poseta i prisustvo na vojnoj paradi doprinos reafirmaciji partizana.
Upitana da li to znači neki preokret u dvodecenijskoj zvaničnoj politici rehabilitacije četnika, ona navodi da govor koji je održao Tomislav Nikolić, kao predsednik Srbije, predstavlja kontinuitet u pokušaju revizije istorije.
– Ikonografija Prvog svetskog rata koja je pratila paradu, veličanje junaka iz srpske istorije i uporno izbegavanje da se partizanska vojska nazove jugoslavenskom nedvosmisleno to potvrđuje. Tome treba dodati da je izbegao da pomene ime i vrhovnog komandanta te vojske, Josipa Broza. Iz tih razloga, ceo taj pokušaj se pre može okarakterisati kao groteskna manipulacija koja je u jednakoj meri bila tužna zbog tolikih žrtava i vesela u neuspešnom pokušaju predsednika da se nad njima sažali – navodi naša sagovornica.
Na pitanje koliko su se tokom godina na vlasti SPS, DSS i DS iskreno odnosile prema rehabilitaciji četnika, a koliko se iskreno danas SNS odnosi prema partizanskoj tradiciji, Branka Prpa ukazuje da su prethodne političke grupacije imale jednaku političku nelagodu po pitanju partizana i jednake nebuloze u definiciji antifašizma.
– Raspad Jugoslavije i krvavi rat je obesmislio ključnu antifašističku baštinu, a to je da se čovek ne može ubiti zato što je druge vere ili nacije, da se ne može osporiti humanizam kao imperativni princip civilizacije kojoj pripadamo. Pošto niko od njih, do danas, nije imao ni politički kapacitet ni uverenje da zločine protiv čoveka i čovečnosti treba osuditi, da se treba ozbiljno obračunati sa političkom matricom koja je tvorac takve prakse, onda od njih ne treba ni očekivati da antifašizam kao nadnacionalni istorijski princip ugrade u svoju političku ideologiju – zaključuje Branka Prpa.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, ali i na Twitter nalogu. Pretplatite se na PDF izdanje lista Danas.
