Izvor: Blic, 30.Jun.2017, 17:34 (ažurirano 02.Apr.2020.)
Oni su NAJVEĆA ŽIVA BIĆA u istoriji Zemlje, ali mogu li JOŠ DA PORASTU
Da su kitovi najveće životinje na planeti je opšte poznata činjenica, kao i da je najgrandiozniji među njima plavi kit, ujedno i ponosni nosilac titule najveće životinje koja je ikada, prema sadašnjem ljudskom saznanju, živela na Zemlji.
Pravi kolos među životinjama, plavi kit može narasti i do 30 metara u dužinu (postoje nepouzdani podaci i o 33 metra dugim ženkama) i težiti do 180 tona, što je 18 puta više od najtežeg afričkog slona ili barem duplo više od >> Pročitaj celu vest na sajtu Blic << pretpostavljene težine najvećeg dinosaura u istoriji, Argentinosaurusa.
Tu nije kraj rekordima koje plavi kit drži - njihov jezik teži oko 2,7 tona (zanimljivo, otprilike je ista težina mladunčadi plavog kita), a kad u potpunosti otvore usta mogu da zahvate 90 tona vode i hrane (planktona). Imaju i najveće srce u životinjskom carstvu, teško 180 kilograma, a usprkos veličini manje podmornice mogu plivati i do 50 kilometara na čas na kratkim udaljenostima i zaroniti do dubine od 500 metara prema dosadašnjim merenjima. Muške jedinke se, takođe, diče i najvećim penisom u životinjskom carstvu, koji prema Ginisovoj knjizi rekorda može narasti i do tri metra u dužinu.
Naravno, velike proporcije prate i veliki apetiti pa tako plavi kit može pojesti više od četiri tone planktona dnevno, dok kao mladunci dnevno mogu da popiju i do 380 litara vrlo hranljivog majčinog mleka.
Kako su i zašto narasli toliko veliki?
Novo istraživanje sa Stanford univerziteta (u saradnji sa Čikago univerzitetom) tvrdi da odgovor na to pitanje daje promena klime u zadnjih nekoliko miliona godina. Umesto da plankton i mala riba kojom se kitovi hrane, među njima i plavi kit, budu rašireni širom okeana, oni su počeli da se "grupišu" na manjim područjima. Kako su bili gušće raspoređeni, evolucijom su se isprofilisali veći kitovi koji su efikasnije mogli zagrabiti u te "pakete" planktona od svojih manjih rođaka, piše Medlin K. Sofia za NPR.
To nije i jedini razlog zašto su toliko narasli, smatra naučnik sa Stanforda Džeremi Goldbogen koji je učestvovao u istraživanju:
- Usani su evoluirali pre otprilike 20 miliona godina, dok je do pojave gigantizma došlo pre tri do pet miliona godina - kaže i dalje objašnjava da su prema otkrićima njegove istraživačke grupe kitovi usani počeli rasti u vreme početka ledenog doba. Usled klimatskih promena u obalne vode je stizalo više hranjivih materija, a prema tome su i vetrovi počeli da "guraju" površinske vode prema otvorenom moru, čime su na njihovo mesto dolazile vode iz dubljih delova okeana. Upravo su te vode pune hrane za kitove usane.
Kombinacija ledenih doba i gore spomenutog procesa rezultiralo je u područjima oceana s gušćim koncentracijama hrane, što je pripremilo teren za ultravelike kitove.
Promene u okeanima pomogle su rastu kitova, sugeriše i pretpostavka naučnika u ranije objavljenom istraživanju da su neki kitovi u samo nekoliko miliona godina narasli od 10 do 100 tona u težini.
- Ako imate dovoljno dostupne hrane i vrlo, vrlo efikasne životinje možemo pretpostaviti da će rasti sve više i više. Mi totalno živimo u vremenu divova, kao u nijednom razdoblju u istoriji Zemlje. Imamo jedinstvenu priliku da istražujemo kako najveće životinje svih vremena funkcionišu u različitim ekosistemima - rekao je Goldbogen.
Prema njemu, sledeće pitanje koje si trebamo da postavimo je sledeće: Da li kitovi zapravo još uvek rastu? Ako se sledećih nekoliko miliona godina nastavi ovo obilje hrane, mogu li narasti još veći?
Doduše, pitanje na taj odgovor ćemo dobiti samo ako ne istrebimo ove veličanstvene životinje. Naime, početkom 20. veka plavi kitovi su plivali svetskim okeanima u velikom broju - po većini procena radilo se o preko 300.000 jedinki, ali razvojem tehnologije ljudi su izgradili i usavršili velike kitolovce koji su gotovo istrijebili celu populaciju, sve dok 1966. Međunarodna komisija za kitolov nije stavila zabranu na njihovo ubijanje. U tom trenutku plavih kitova je preostalo oko 2.500.
Srećom od tada počinje njihov lagani oporavak pa je tako Međunarodni savez za očuvanje prirode (IUCN) nedavno izneo procenu prema kojoj ih danas ima između 10.000 i 25.000, prenosi Jutarnji list.
.jpg)
