Izvor: Vostok.rs, 25.Maj.2017, 12:10   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Osveštan novi hram na teritoriji Sretenjskog manastira

Danas je na teritoriji drevnog moskovskog Sretenjskog manastira osveštan novi hram Vaskrsenja Hristovog i Novomučenika i Ispovednika Crkve Ruske. 
 

S obzirom da je hiljade vernika, iz svih delova Moskve i Podmoskovja, priticalo na bogosluženja, izgradnja novog hrama je postala nasušna potreba za Sretenjski manastir. Brojni vernici su, zbog nedostatka mesta u hramu, bili prinuđeni da se po različitim vremenskim uslovima mole pod otvorenim nebom.

Novi hram treba ne samo da omogući više prostora za bogosluženja na teritoriji manastira, već i da proslavi spomen na milione pravoslavnih hrišćana, mučenika, ispovednika i svih onih koji su našli u sebi snagu da se podvigom svog duhovnog služenja Bogu, Domovini i narodu, u periodu militantnog ateizma i gonjenja, suprotstave destruktivnom neredu koji je otpočeo pre 100 godina. Bez obzira na svu tragičnost istorije, hram nije mračan. Naprotiv, sve u hramu – i arhitektura, i freskopis – nose radost i svetlost Vaskrsenja Hristovog, ideju pomirenja, pobede Crkve Božije nad zlom ovoga sveta, slavljenje Večnog Života nad smrću.

Odluka o izgradnji hrama bila je doneta na zasedanju Starateljskog Saveta 3. marta 2011. godine. 

U decembru 2012. godine organizovan je otvoreni konkurs za projekat novog hrama Novomučenika i Ispovednika Crkve Ruske. Između ostalih uslova konkursa, bio je i zahtev da se „prikaže tradicionalna za rusku crkvenu arhitektura ideja Doma Božijeg, a takođe i ideja podviga i slavljenja duhovne pobede Novomučenika Ruskih“; kapacitet hrama – do 2000 ljudi. Od 48 pristiglih projekata, za najbolji su proglašeni radovi Jurija Kupera i Dmitrija Smirnova. 

Pre nego što se pristupilo izgradnji hrama, urađena su temeljna arheološka istraživanja. Sveobuhvatna izgradnja hrama otpočela je početkom 2014.godine. Na izgradnju hramovnog kompleksa, koji uključuje i rekonstrukciju cele teritorije manastira, otišlo je 1288 kalendarskih (866 radnih) dana. Hram se nalazi na 61. metru iznad nivoa zemlje. Broj spratova – 5 (4 nadzemna i 1 podzemni).

Prilikom izgradnje korišćena je najmodernija tehnologija. Hram poseduje 4 lifta, uključujući i lift za invalide. Stvoren je jedinstveni informacioni sistem, koji uključuje računarsku mrežu manastira, sistem za ozvučenje i sistem bezbednosti. Kako bi se obezbedila povoljna mikroklima, hram je opremljen sistemom za ventilaciju i klimatizaciju vazduha. Osvetljenje, grejanje, audio i video prenos se regulišu pomoću savremene digitalne tehnike.

U isto vreme, hram je vrlo tradicionalan. U njegovom arhitektektonskom uređenju preovladava ruski stil, dok je freskopis sačinjen od elemenata vizantijske umetnosti. Hram je izgrađen od belog krečnjaka iz Vladimirskog kamenoloma. Drevni moskovski hramovi izgrađeni su od sličnog belog kamena. Kako bi se uradila dekorativna ornamentika, bilo je potrebno napraviti 29 000 detalja koji zauzimaju zapreminu 910 m3. Enterijer i eksterijer hrama su ukrašeni ornamentima koji su rađeni prema najboljim uzorima starih vremena. Za unutrašnje uređenje ornamentike upotrebljeno je 4500 detalja kamena, zapremine 230 m3 .

Hramovni kompleks čini nekoliko spratova. Gornji hram je posvećen Vaskrsenju Hristovom, Novomučenicima i Ispovednicima Crkve Ruske. Freskopis izuzetne lepote ostavlja bez daha svakog ko uđe u hram. U centralnoj kupoli se nalazi freska Gospoda Svedržitelja, oko Njega je bezbrojan zbor svetitelja, među kojima su ne samo Novomučenici, nego i drugi svetitelji vrlo poštovani i voljeni u Rusiji.
 

Donji hram je posvećen svetom Jovanu Preteči i Dvanaestorici apostola. Baptisterijum, krstionica u sredini donjeg hrama, ukrašena je mozaicima u skladu sa drevnim crkvama u Raveni, iz VI veka. Ovde će se, pored krštenja, održavati i lekcije katehizacije. Besede o hrišćanskom životu uveliko izazivaju veliko interesovanje među studentima svetskih univerziteta, kao i među prestonom inteligencijom. U amfiteatru seminarije se svake nedelje okuplja više od 350 ljudi najrazličitijih profesija. Preko interneta, lekcije prati od 25 do 35 hiljada ljudi.

Na drugom spratu, u stilobatnom delu novog hramovnog kompleksa planirano je otvaranje 8 novih amfiteatara, kako za prosvetiteljsku delatnost tako i za centre za mlade. Pri hramu će biti izgrađena dva muzeja: Muzej Novomučenika Crkve Ruske i muzej Torinskog pokrova.

Danas je, na praznik Vaznesenja Gospodnjeg, planiran je i prenos moštiju sveštenomučenika Ilariona u novi hram – u novu grobnicu koja je napravljena od kamenja sa Solovka. Međutim, ova svetinja nije jedino što može privući pažnju hodočasnika i brojnih gostiju prestonice.

Neobična lepota fresaka u apsidi iznad oltara gornjeg hrama obuzima posetioce. Predstava Tajne Večere nije u potpunosti tradicionalna – pored dvanaest apostola, ovde su prisutni i likovi svetih Novomučenika HH veka. Ona je nalik na prestavu Tajne Večere u Carstvu Nebeskom. Rezbareni kameni ikonostas, ne tako visok, daje mogućnost svakom prisutnom u hramu da razgleda do detalja ovaj raskošni oltarski freskopis.

Hram je freskopisan na ukupnoj površini od 6530 m2. Za novi hram je posebno živopisano 47 ikona, od kojih je većina u rusko-vizantijskom stilu. Mozaičke ikone su izvedene u jedinstvenom stilu lomonosovskog mozaika od staklene paste.

Na trgu ispred novog hrama urađeno je sve da se omogući obavljanje bogosluženja pod otvorenim nebom, kako bi u njemu moglo da učestvuje i jasno čuje pojanje poznatog Sretenjskog hora do 5000 ljudi. Patrijaršijsko krilo je specijalno projektovano tako da može da služi kao oltar. 

Sedam zlatnih kupola novog hrama je ukrašeno jedinstvenim pojasom slepih arkada, i one su dobro vidljive iz raznih delova Moskve. Novi hram Vaskrsenja Hristovog i Novomučenika i Ispovednika Crkve Ruske, prema mišljenju moskovskih arhitekata, postao je jedno od dominantnih mesta starog dela prestonice koja čuva sećanje na prošlu i sadašnju zlatnu epohu srcu drage Otadžbine.

Sa ruskog Iva Bendelja
Pravoslavlje

Nastavak na Vostok.rs...