Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 13.Feb.2017, 17:06   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Ustav nije odgovarao ni knezu, ni strancima

Na veliki pravoslavni praznik Sretenje 1835. godine izglasan je u tadašnjoj prestonici Kragujevcu prvi moderan ustav autonomne kneževine Srbije. Sretenjski ustav ukinuo je feudalizam, ali je i prvi put izvršio podelu vlasti čime je ograničio knežev uticaj. Najznačajniji je po tome što je prvi liberalni državni akt na Balkanu.

Sretenjskim ustavom otpočela je politička i pravna reforma Srbije, izvršena je podela vlasti, a snažan uticaj ovog najvišeg pravnog akta na školovane >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << ljude, koji su želeli da postave temelje moderne srpske države, ostao je dugo nakon njegovog ukidanja.

"To je prvi put da se na ovim prostorima pojavljuje neka nova pravna podela koja odgovara modernim zapadno-evropskim principima. Taj Sretenjski ustav je rađen na osnovu francuskog i belgijskog ustava koji su tada smatrani najnaprednijim u Evropi, a sem toga, mora se naglasiti da je u znatnoj meri ograničio kneževu vlast", objašnjava istoričar Nenad Đorđević, direktor narodnog muzeja u Kragujevcu.

Za vreme vladavine kneza Miloša Obrenovića Kragujevac je bio prestonica Srbije jer je imao povoljnu poziciju, nalazio se van glavnih otomanskih drumova, sklonjen od turskog pogleda.

"Država još uvek nije imala autonomiju, a kamoli nezavisnost. Autonomiju je dobila tek 1830. godine. Knez Miloš je pravio i gradio državu, osnovao značajne ustanove, kako on tako i njegovi naslednici i u tom periodu Turci su bili još uvek u Srbiji, samo malo mimo Kragujevca", ističe Slavica Jovanović, turistički vodič u Gradskoj turističkoj organizaciji Kragujevca.

Tada još uvek vazalna Srbija, 15. februara 1835. godine izglasala je jedan od najmodernijih ustava koji nije odgovarao ni knezu, ali ni interesima velikih sila toga doba, pa je potrajao samo 55 dana.

Sretenjski ustav predstavlja snažnu volju naroda i narodnih starešina da ograniče kneževu vlast i osnaže osnovna ljudska prava.

Sretenjskim ustavom ukinut je feudalizam, srpski seljak je postao vlasnik zemljišta koje obrađuje, a takođe su utvrđena i prva obeležja, zastava i grb države koja je tek nastajala.

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...