Izvor: Radio Televizija Vojvodine, 10.Dec.2016, 18:42   (ažurirano 02.Apr.2020.)

Izložba "Jugo, moja Jugo - gastarbajterske priče"

Izložba "Jugo, moja Jugo - gastarbajterske priče" o jugoslovenskim radnicima na privremenom radu u Austriji i Nemačkoj, biće otvorena 15. decembra u Muzeju istorije Jugoslavije u Beogradu.

Izložba je deo šireg istraživačkog projekta koji je povezan sa dva značajna datuma: 50 godina od potpisivanja Sporazuma o angažovanju radne snage sa Austrijom 1966. i sa Nemačkom 1968. godine.

Na čelu stručnog tima izložbe su Aleksandra Momčilović Jovanović i Tatomir >> Pročitaj celu vest na sajtu Radio Televizija Vojvodine << Toroman, kustosi, etnolozi-antropolozi (Muzej istorije Jugoslavije) i Ljubomir Bratić, politički filozof i aktivista (Beč).

Saradnici na projektu su Vladimir Ivanović, istoričar (Berlin), Rudiger Rosig, sociolog i novinar (Berlin), Vesna Đokić, istoričarka (Arhiv Jugoslavije), Boris Kralj, umetnik i fotograf (Berlin) i Marija Dragišić, etnološkinja (Republički zavod za zaštitu spomenika kulture).

Prvi put u domaćoj muzejskoj praksi obrađuje se ova tema u želji da osvetli segment manje-više negirane istorije ljudi, koji su sterotipizirani i kojima je osporavana uloga u kulturnom i privrednom razvoju Jugoslavije, navedeno je u saopštenju muzeja.

Muzejskoj interpretaciji prethodila su terenska i arhivska istraživanja, a razumevanju kompleksnosti fenomena pomogli su brojni radnici na privremenom radu u Austriji i Nemačkoj deleći svoja sećanja i njima značajne predmete.

Gastarbajteri su imali višestruk uticaj na jugoslovensko društvo i kulturu, posebno na svakodnevni život stanovništva i često su u lokalnim zajednicama bili glavni inicijatori i akteri raznih promena.

Odlazili su uglavnom iz malih, najčešće seoskih, sredina u industrijske centre Zapadne Evrope.

Menjali su dotadašnje i sticali nove navike i običaje postajući značajni socio-kulturalni medijatori u komunikaciji i razmeni između socijalizma i kapitalizma, Istoka i Zapada, sela i grada, Balkana i Evrope.

Gastarbajteri su uticali i na svakodnevni život u Nemačkoj i Austriji postajući, umesto gostiju, kolege i komšije, prijatelji i prihvaćeni članovi zajednice.

Izložba se sastoji od tri glavne celine: Tragovi, Ljudi i Samoistorizacija.

U celini "Tragovi" grupisani su dokumenti i predmeti koji su bili zaboravljeni, zanemareni, procenjeni kao nevažni, a koji su pronađeni u istorijskim i medijskim arhivima, ali i na buvljim pijacama.

Gastarbajterske priče u segmentu "Ljudi" imaju obrise moderne (anti)bajke u kojoj se mnogima pružila prilika za srećnim krajem, ali ne bez žrtve i trajnih ožiljaka.

Kroz lične predmete i sećanja prikazan je gastabajterski život razapet između dubokih krajnosti, tuge i blagostanja, velike uskraćenosti naspram uspeha, naglašavajući kontekst u kojem je, kao nikada ranije u istoriji, jedan radnik mogao sebi da priušti život u sopstvenom dvorcu.

Celinu "Samoistorizacija" čine fragmenti gotovih izložbi nekada organizovanih od strane entuzijasta koji su pažljivo prikupljali i izlagali dokumentaciju o organizaciji društvenog života i jugoslovenskim klubovima radnika van zemlje, čime su sačuvali svoja iskustva i postavili temelje moderne muzejske interpretacije.

Izložba će biti otvorena do kraja maja, a projekat se realizuje uz podršku Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije, Austrijskog kulturnog foruma i Gete instituta.

Nastavak na Radio Televizija Vojvodine...